Siglir tar il cuntegn

Header

cuntegn

Pretensiuns a la politica Dapli canortas e dapli traffic public

Sche Grischunas e Grischuns elegian regenza e parlament, lura è quai er cumbinà cun spetgas. Ma tge dovra il Grischun per l'avegnir? RTR ha envidà a dus lavuratoris e discutà las spetgas – dentant era formulà duas pretensiuns concretas a la politica.

Lavuratori 1: Famiglia e professiun

Ina gruppa da quatter persunas ha discutà la dumonda: Tge dovri per dumagnar famiglia e carriera sut in tetg? Las participantas ed il participant van perina, che las dunnas (dentant era ils umens) duain avair la pussaivladad da tscherner tge modell ch'è adattà per lur famiglia. Il chantun duai dentant segirar las cundiziuns da basa.

audio
Tadlar l'entira discussiun dal lavuratori
ord RTR Audio dals 30.03.2022. Maletg: RTR
laschar ir. Durada: 44 minutas 4 Secundas.

«La politica duai pussibilitar a mintgin da decider sez davart sia vita e davart ir a lavurar u na ed er tgi che va a lavurar e tgi na» quai di Lisa Giorgio. En la medema crena dat er David Truttmann: «Il stadi duai pussibilitar uschè bler sco pussaivel, saja quai en dumondas da models da famiglia u er puncto auters models.» I dovria simplamain il sustegn perquai che tar blers tanschian ils daners uschiglio betg. Er tar Rahel Cathomas è quai in tema: «Jau stoi lavurar, uschiglio na vai simplamain betg.» Dentant er ils patruns, las firmas che dattan lavur sajan in problem, uschia Ladina Meyer: «Ils patruns n'èn in zic dischorientads e discurran bler tge ch'i fiss da far, na fan dentant betg quai.»

Suenter discussiuns animadas è la gruppa sa cunvegnida, ch'ina buna purschida per la tgira d'uffants è ina da las premissas per distgargiar famiglias e da pussibilitar a dunnas ed umens da cumbinar famiglia e professiun.

La pretensiun

Avrir la box Serrar la box

Il chantun segirescha e cunfinanziescha structuras per la tgira d'uffants

  • per l'entir onn
  • independent dal dumber d'uffants
  • per uffants da 14 emnas fin 14 onns
  • analog a la rait da las scolas popularas
  • sin l'onn da scola 2024/25

Per guardar co che la gruppa è vegnida a questa pretensiun:

video
Spetgas a la politica grischuna: Cumbinar meglier famiglia e professiun
Or da Giuventetgna dals 30.03.2022.
laschar ir. Durada: 1 minuta 40 Secundas.

Lavuratori 2: Corona ed uss?

Ina segunda runda ha discutà la dumonda: Tge po il Grischun emprender da la crisa da Covid-19? Suenter discussiuns enturn ils pretschs d'immobiglias, spazi d'abitar per indigens, la mancanza da persunal qualifitgà, la planisaziun dal territori ubain la midada dal clima èn la participanta ed ils dus participants vegnids bainspert tar il resultat: La basa per schliar ils problems dal chantun è da rinforzar sco prim pass il traffic public. Per l'ina vul la gruppa rinforzar il traffic public tranter il Grischun e la Bassa e per l'autra duain las distanzas tranter las differentas regiuns entaifer il chantun vegnir pli curtas.

audio
Tadlar l'entira discussiun dal lavuratori
ord RTR Audio dals 30.03.2022. Maletg: RTR
laschar ir. Durada: 35 minutas 46 Secundas.

«Uschia po il bab forsa lavurar a Savognin e la mamma en l'ospital a Cuira – senza ch'ins sto far in memia grond viadi da lavur», di Peder Plaz da Savognin. Quai pudess far pli attractiv a famiglias d'abitar en las regiuns. Dapli traffic public cunzunt la damaun e la sera giavischa er Lucas Tuor, per «simplifitgar il lavurar en las regiuns». Plazzas da lavur haja numnadamain avunda, dentant betg lavurants. Per la giuvna maturanda Silja Largiadér da la Val Müstair munta ina megliera rait da traffic public er damain autos e dapli protecziun da l'ambient.

La pretensiun

Avrir la box Serrar la box

Il chantun Grischun duai crear

  • a curta vista (a partir dal 2024) dapli colliaziuns da traffic public dad uras che pussibiliteschan da pendular tranter la Bassa e las regiuns grischunas e viceversa.
  • a lunga vista (enfin il 2025) in concept cun nova infrastructura da traffic public, che pussibilitescha da pendular tranter las regiuns dal Grischun.

Per guardar co che la gruppa è vegnida a questa pretensiun:

video
Spetgas a la politica grischuna: Il traffic public duai vegnir bajegià ora
Or da Giuventetgna dals 31.03.2022.
laschar ir. Durada: 1 minuta 29 Secundas.

Tge capita cun questas pretensiuns?

En ina proxima runda envida RTR exponentas ed exponents da las partidas grischunas ad ina discussiun. Lur incumbensa èsi da purtar schliaziuns per las pretensiuns ord ils lavuratoris. Plinavant duain els discutar quellas e forsa era tschertgar allianzas per realisar ils giavischs.

RTR actualitad 07:00

Artitgels legids il pli savens