Chasas existentas en ina vischnanca cun dapli che 20% abitaziuns secundaras duain ins dastgar engrondir per 30% ed il medem mument duai esser pussaivel d’augmentar il dumber d’abitaziuns senza stuair nudar quellas sco abitaziuns primaras en il cudesch funsil. Quai pretenda il cusseglier naziunal cristiandemocratic Martin Candinas dal Grischun en ina iniziativa parlamentara.
In exempel: Dus fragliuns surprendan la chasa dals geniturs. Quella è schon in pau pli veglia e n’ademplescha betg pli ils basegns dad oz. Il frar e la sora decidan perquai da bajegiar enturn la chasa, d'engrondir quella per duas stanzas e da far ord la chasa cun duas abitaziuns ina cun trais, e quella abitaziun vulan els lura laschar vi.
Lescha restrenscha diever
E qua vegn ussa la lescha davart las abitaziuns secundaras. Lezza lubescha mo d'engrondir la chasa per maximal 30% u da far dapli abitaziuns ordlonder. La cumbinaziun è mo lura lubida sch'els decleran ina da las trais abitaziuns en il cudesch funsil sco abitaziun primara. Quella dastgan els pli tard pia betg vender ad insatgi che dovra ella sco abitaziun da vacanzas.
Gist quai saja in problem, di il cusseglier naziunal cristiandemocratic Martin Candinas.
Sch’ins na po betg far diever libramain da las abitaziuns han ins in’autra fiera. E sche quella è autra han ins era dapli difficultads da survegnir daners da la banca. Jau crai quella libertad sto mintgin avair da pudair far ord l’existent pitschnas midadas senza survegnir anc dapli restricziuns.
Promover investiziuns en ils vitgs
Cun in'iniziativa parlamentara vul el perquai midar la lescha. Il futur duai esser pussaivel d'engrondir per maximal 30% in bajetg ed il medem mument da far abitaziuns novas senza restrenscher il diever pli tard. Il medem duai era valair sch'ins stgarpa giu la chasa veglia e bajegia ina nova. En quai cas duai era esser pussaivel da construir il bajetg nov en in auter lieu da la medema parcella. Era quai n’è oz betg lubì. Talas midadas stoppian dentant esser pussaivlas, betg il davos per dar a la generaziun giuvna ina perspectiva en nossas regiuns muntagnardas, è Candinas persvas.
Quai èn pitschnas chaussas che han dentant in grond effect, gist per investiziuns ch’èn essenzialas per ch’i vegn surprendì chasas veglias e fatg insatge ordlonder.
Sut il stritg dapli abitaziuns secundaras
Quai vesa Vera Weber da l'organisaziun d'ambient Helvetia Nostra che ha gì lantschà l'iniziativa cunter las abitaziuns secundaras tut auter.
Jau enclegel ses giavisch. Mo mintga levgiament è ina debitilisaziun da la lescha e procura per dapli abitaziuns secundaras.
Martin Candinas sa dosta.
Jau na vi betg construir novas abitaziuns secundaras sin il funs verd. Mo sin las parcellas da bajetgs existents duain ins pudair far dapli ed uschia era avair dapli investiziuns.
Quai na lascha Vera Weber betg valair.
Ellas vegnan dentant pli grondas u ch'i dat dapli dad ellas. Uschia datti adina dapli pussaivladads da guntgir las limitas da la lescha. Nus essan perquai fitg critics viers quest levgiament da la lescha.
Pront per discurs
Sia organisaziun vegnia ussa ad analisar da rudent la proposta ed a contactar lur alliads en autras organisaziuns ed en Chasa federala. Ella saja dentant pronta da tschertgar il discurs cun Martin Candinas. Lez è da bun curaschi quai che pertutga sia iniziativa parlamentara. Sco quai ch'el ha detg sustegna ina maioritad da la cumissiun sia proposta.