Per cumbatter il vesprun asiatic ston ins l'emprim savair nua ch'el sa chatta. «Ils avieulers èn ils megliers puncts da partenza per chattar exemplars», declera Carine Vogel, biologa e responsabla da la plattafurma frelonasiatique.ch envers RTS. Ella sa participescha al cumbat svizzer cunter il vesprun asiatic.
Il vesprun asiatic sa derasa spert en Svizra. L'onn passà èn 750 gnieus vegnids destruids en Svizra. Il 2025 han ins chattà il vesprun er ordaifer da l'arc lemanic e giurassic. Na nov hai era dà annunzias en la Svizra Centrala.
Insects «narcotisads» cun fradaglia
Quest di è la biologa occupada en in avieuler. La finamira è da tschiffar vespruns, d'equipar els cun in emettur ed alura da suandar ad els fin ch'els èn tar lur gnieu. Concret vul quai dir ch'ils exemplars ils pli robustsvegnan «narcotisads» per curt temp cun fradaglia suenter ch'els èn vegnids tschiffads. «Nus als mettain en il glatsch per ch'els vegnian marvs, per ch'els na crappan betg e per che lur chommas e lur alas na sa zuglian betg en il fil, cun il qual l'emettur vegn fixà», cuntinuescha ella.
Ina giada ch'el è sveglià vegn l'insect equipà relaschà. La finamira? «Suandar al signal da l'emettur, sperond ch'el giaja al gnieu», respunda Carine Vogel. Ina giada ch'il signal è damanaivel vegnan chasas e guauds dal perimeter examinads.
Questa chatscha pretenda nervs d'atschal. «Igl è vair ch'il vesprun ans maina in pau per il nas.» En quest cas n'hai dà nagins fastizs ni dal vesprun ni dal gnieu. «Ma nus savain ch'il signal è qua, pia cuntinuain nus la tschertga. Nus avain gia chattà dus gnieus en la citad da Neuchâtel, pia avain nus buna speranza da chattar quest qua spert.»
Clom per la collavuraziun da la populaziun
Scienziadas e scienziads appelleschan a la populaziun da collavurar en il cumbat cunter il vesprun. L'onn 2025 saja in onn atipic cun in svilup memia baud dals gnieus.
Las annunzias da preschientscha da vespruns asiatics explodeschan en Svizra. Glindesdi èn 120 annunzias vegnidas fatgas sin la pagina frelonasiatique.ch en in sulet di. Quai n'è anc mai capità. «Nus avain basegn da tut ils egls pussaivels. Sche vus manegiais da vesair in insect suspect u in gnieu, faschai ina fotografia u in video, idealmain cun in vesprun bain visibel, e postai quai sin frelonasiatique.ch», insista Carine Vogel. Mintga annunzia vegn lura tramessa al responsabel chantunal dal cumbat.