Siglir tar il cuntegn

Header

cuntegn

helveCHia Bogn cuvert mobil per scolas en la periferia

Nudar: Per blers na sa chapescha quai betg da sasez. Mo era tar ils uffants n’èsi betg garantì che tut ils scolars pon nudar a la fin da la scola obligatorica. In’interpresa dal chantun Vad vul ussa midar quai cun in bogn mobil.

Da dadora vesa il bogn mobil ora sco in car annex d’in camiun. Blaus, da quai da 14 meters lungs e dus meters lads. Parcads sin la plazza da scola sa mida el dentant en in bogn dad otg sin dus meters. Inventà il bogn sin rodas ha Jean-François Buisson. «Sco scolast èn ins fitg datiers dals scolars, quai che munta ina gronda segirtad e confidenza per ils uffants. Quai è era bun per la disciplina, maximalmain otg scolaras ni scolars èn il medem mument en il bassin. Quai èn cundiziuns idealas per emprender da nudar.»

Naschida saja l’idea en il Maroc, ha Buisson ditg a l’emettur da televisiun privat «Canal 9». Là haja el, en connex cun in’acziun umanitara, scolà gidanters d’urgenza. «Cura che nus avain vulì scolar els per gidar en cas d'inundaziun na pudeva nagin nudar. Ni ils uffants ni ils policists ni ils gidanters da la Crusch cotschna. Pia hai jau stuì tschertgar insatge per che tut quels pon emprender da nudar e quai era en regiuns senza bogn e scolaziun.» Sia soluziun: montar il bogn sin in camiun e charrar cun quel en las regiuns nua ch’i na dat nagins indrizs adattads.

Durant bunamain otg onns ha sia interpresa «Aqwa Itineris» lavurà vid il prototip. Quai cun sustegn da la Scola politecnica federala a Losanna e cun la Scol’auta spezialisada da Berna. Ed il resultat persvada. Era ils scolarets d'Evolène, là nua ch'il prototip dal bogn mobil è staziunà per il proxim mez onn. Quai saja super, di per exempel il pitschen Silvan. El n'haja anc mai gì in bogn en scola. Ed el n’è betg il sulet.

In terz na po betg nudar

Prest in terz da tut las scolaras e scolars na pon betg nudar suenter la scola obligatorica. Tenor il plan d'instrucziun actual n’è quai era betg necessari. Quai malgrà ch'il negar è tar ils uffants la segund probabla raschun da la mort. Il nov plan d'instrucziun 21 prevesa ch'in uffant possia almain sa tegnair sur l'aua durant ina minuta.

Per Virginie Gaspoz, la presidenta communala d'Evolène en il chantun Vallais, è in tal indriz perquai in vair basegn. «Jau ves quai tar mia famiglia, plirs dad els na pon betg nudar. Jau enconusch era numerus uffants che n’han betg la pussaivladad d'emprender da nudar ordaifer la scola. Quai bogn mobil po esser in emprim pass per ch'els giajan en in bogn public.»

Dumondas da tut il mund

Interessads n’èn betg mo ils Svizzers. Malgrà ch'in tal bogn mobil custa da quai d'in milliun francs e ch'el haja anc betg fatg gronda reclama haja el gia survegnì dumondas da tuttas regiuns dal mund, di Jean-François Buisson. L’emprim veglia el dentant spetgar ils resultats dals tests a Evolène e lura mirar co vinavant.

video
Il bogn sin rodas
Or da Nouvo RTR dals 19.10.2017.
laschar ir. Durada: 1 minuta 10 Secundas.

RR actualitad 12:00

Artitgels legids il pli savens