Maila da la Nova Zelanda, tomatas da la Spagna ed il filet da vadè da l'America dal sid. En las stizuns svizras chatt’ins da tuttas sorts products d’auters pajais.
Per promover la producziun da nutriment en Svizra ha l'Uniun purila svizra lantschà avant dus onns l'iniziativa dal pievel «Per la segirtad alimentara». E quai cun success. Entaifer mo 3 mais eran bunamain 150'000 suttascripziuns ensemen.
Terren custaivel
Il terren svizzer saja custaivels. E perquai stoppia quel vegnir protegids meglier, di il Cusseglier naziunal burgais-democrat Duri Campell. E gist quai vegli l'iniziativa dal pievel da l'Uniun purila svizra.
Ina tala protecziun dettia quai per exempel gia ussa tar il guaud. La lescha da guaud pretendi che sch’ins prendi davent guaud lura stoppian ins plantar nov guaud. In mecanissem sumegliant pudess Campell era s’imaginar per il terren agricul.
Quai è dentant mo in aspect da l'iniziativa. Tenor quella duai la Confederaziun mirar che la populaziun vegni alimentada cun victualias ord producziun indigena. Plinavant duai il Cussegl federal prender mesiras per cumbatter la perdita da terren agricul, lantschar ina strategia da qualitad e reducir la birocrazia.
Metter auters accents
La politica agrara per ils onns 2014 enfin 2017 haja mess l'accent sin l'ecologia ed il bainstar dals animals. Da quai profiteschia cunzunt l'agricultura en las muntognas, conceda Campell. L'iniziativa haja sco finamira da puspè metter pli ferm l'accent sin la producziun. E qua vegnian ins in zic encunter a las purarias en la bassa.
Igl è impurtant dad adina puspè resguardar l’agricultura da muntogna e l’agricultura da la bassa
Gist il cuntrari da quai che l'iniziativa vul
Promover l'agricultura en la bassa saja dentant gist il cuntrari da quai ch'ins haja vulì cuntanscher cun la nova politica agrara, admonescha la socialdemocrata Silva Semadeni. «Dapli producziun signifitga dapli producziun intensiva, dapli pesticids e dapli antibiotica. Propi quai che las consumentas ed ils consuments na vulan betg.»
Ultra da quai saja l'iniziativa insumma betg necessaria. Ils puncts che quella veglia cuntanscher sajan gia oz da chattar ella Constituziun federala ed en las leschas.
Avant dus u trais onns avain nus fatg ina revisiun da la lescha per la planisaziun dal territori. Ussa ston ils chantuns realisar quai ch’è en la lescha. I fiss ussa il mument da s’engaschar per quai e betg da far novs artitgels constituziunals che na pon midar nagut vid ina situaziun gia clera.
Er uniuns da commerzi cunter l'iniziativa
Resistenza cunter l'iniziativa na datti betg mo da vart da la sanestra e da las uniuns per la protecziun da la natira. Era las uniuns da commerzi, economieSuisse, Hotelerie- e GastroSuisse sco era ils proprietaris da chasas fan opposiziun.
Hans-Ulrich Bigler, il directur da l'Uniun svizra d'artisanadi e mastergn, vesa en l'iniziativa in'emprova da restrenscher la fiera libra. Uschè spert ch’insatgi vegli la protecziun statala d'ina fiera lura saja el alarmà. I sa tschentia bainprest la dumonda sch’ins vegli s’isolar da la concurrenza. Ils custs da quella politica purtassan las interpresas e la fin finala ils consuments, avertescha Bigler.
Sustegn da la PPS
I na sappia dentant betg esser en l'interess dals consuments che adina dapli victualias vegnan importadas da l’exteriur, respunda Albert Rösti da la PPS. «I va per mesiras per la protecziun dals animals e per mesiras ecologicas ch’èn en Svizra pli strictas. E quai custa la fin finala era in zic dapli.»
Retschertgas hajan mussà che la populaziun svizra spetgia dals purs svizzers ch’els produceschian a moda ecologica e ch’els cultiveschian ina gronda varietad da products.
Senza protecziun per l’agricultura svizra stoppia quella a lunga vista chalar da producir. E quai na possia betg esser en l’interess public. I dovria perquai ina segirezza alimentara minimala, di Rösti.
Sco adina tar temas da l'agricultura èsi da spetgar ina debatta animada en il Cussegl naziunal mesemna. Ed i pudess ir piz a cup. Damai che las opiniuns en las fracziuns èn divididas, èsi grev da dir sin tge vart che la decisiun croda. Malgrà quai, in gie da la Chombra gronda a l'iniziativa dal pievel per la segirtad alimentara fiss ina pitschna surpraisa.