Schlittadas luxuriusas tutgavan tar l’enviern per l’aristocrazia a las curts europeas dal 16avel tschientaner. Ellas n’era betg sulet divertiment per princis e contessas, mabain cunzunt per far parada: Las schlittadas duevan demonstrar a la glieud simpla, tgi che aveva il domini. Las schlittas eran ornadas cun chaus da liuns e griffuns, cun vopnas e picturas.
-
Bild 1 von 8. Pictur sin ina schlieusa. Bildquelle: museum naziunal svizzer.
-
Bild 2 von 8. Schlieusa da la claustra da Fischingen en il Turgovia, enturn 1750. Bildquelle: museum naziunal svizzer.
-
Bild 3 von 8. Monginas da luxus fatgas da plimas da cign ed endadens cun pail : En talas monginas pudevan las damas u ils signurs stgaudar ils mauns durant las schlittadas. Bildquelle: museum naziunal svizzer.
-
Bild 4 von 8. Schlieusa da Triton, d’enturn 1680. Bildquelle: museum naziunal svizzer.
-
Bild 5 von 8. Schlieusa da tschaiver, 18avel tschientaner, Turitg. Bildquelle: museum naziunal svizzer.
-
Bild 6 von 8. Schlieusa da la famiglia Tobler da Trogen, enturn il 1760. Bildquelle: museum naziunal svizzer.
-
Bild 7 von 8. Bildquelle: museum naziunal svizzer.
-
Bild 8 von 8. In truc da schlieusa en furma da delfin cun giungfras da mar. I manca ils slusigls. La schlieusa deriva dal 18avel tschientaner. Bildquelle: museum naziunal svizzer.
Tgi ha la pli bella?
L’usanza è vegnida importada sin territori svizzer. La signuria indigena ha imità quai ch’ella veseva a las curts da noblezza ed ha era laschà fabritgar schlittas. I devia ina veritabla concurrenza per la pli bella schlitta, scriva il museum naziunal.
Las famiglias bainstantas na sa nuspivan betg da spender brav daners per lur vehichel da prestige. E la stad eri lura adina da reparar las schlittas : Ellas duvravan novs schlusigls, novs pulstrads en ils trucs e da temp en temp eri puspè da dar colur.
En il 18avel tschientaner han sper la signuria lura era students cumenzà a far tils – cunzunt durant il temp da tschaiver. Il barlot finiva mainsvart cun baraccas u cun amurarias. Perquai scumandavan las autoritads adina puspè las schlittadas.
Per l’emprima giada exponidas
Igl è l’emprima giada ch’il museum naziunal mussa questas schlittas da festa. Passa ventg schlittas pompusas posseda il museum naziunal, di la capo-curatura Heidi Amrein. Exponidas sajan be quellas ch'èn propi bain en stan.
I sa tractia da schlittas ch’il museum haja cumprà avant radund tschient onns en la Svizra orientala.
Ma da l’Engiadina n’avain nus naginas schlittas. Ins n’ha probabel betg vendì ellas al museum, perquai ch’ins las duvrava simplamain.
L’exposiziun «schlittas pompusas» en il Museum naziunal svizzer a Turitg cuzza fin ils 2 d’avrigl 2023.