Dapi bun 70 onns datti ella, la Assicuranza per vegls e survivents (AVS). Dapi lura ha mintga Svizra e mintga Svizzer il dretg sin ina renta che duai curclar ils basegns existenzials.
Per Paul Rechsteiner, il president da l'Uniun sindicala svizra e cusseglier dals chantuns (PS) è l'AVS perquai da grond'impurtanza: «L’AVS è l’instrument da la prevenziun da la vegliadetgna il pli effectiv e social che procura il medem mument per il meglier equiliber tranter las generaziuns.»
L’augment da las rentas da l'AVS per 10% è da gronda impurtanza.
353 francs dapli mintga mais
L’iniziativa vul ussa augmentar las rentas per diesch pertschient. Per ina persuna persula muntass quai enfin 235 francs e per in pèr maridà enfin 353 francs dapli mintga mais.
Tenor Rechsteiner saja quai augment da gronda impurtanza. Gist ussa che las prestaziuns da las cassas da pensiun na pon betg pli gudagnar avunda sin il martgà da finanzas. «Ultra da quai èsi uschia che la nova maioritad en il parlament federal vul reducir las rentas a moda dramatica», uschia il socialdemocrat.
Prevenziun da vegliadetgna 2020
Rechsteiner menziunescha la refurma da la «prevenziun da vegliadetgna 2020» dal cusseglier federal Alain Berset che vegn il mument tractada en il parlament. Quella prevesa tranter auter d'augmentar la vegliadetgna da pensiun da las dunnas sin 65 onns e da sbassar la tariffa da conversiun da la cassa da pensiun. Da vart burgaisa datti stentas d'augmentar la vegliadetgna da pensiun per um e dunna sin 67 onns.
Sche nus spustain la prevenziun da la vegliadetgna uschia che pli paucs giuvens ston pajar per dapli vegls, lura sa sposta l’equiliber.
Betg da finanziar
Per ils adversaris è l'iniziativa «AVS plus» simplamain betg da finanziar. Gia ussa haja l'AVS da batter cun deficits da plirs milliuns francs mintg'onn. Pervia dal svilup demografic creschian quels enfin l'onn 2030 sin 7,5 milliardas francs mintg'onn. E quai senza ils 5,5 milliardas francs ch'in gea a l'iniziativa custassi.
Per la cussegliera naziunala Maja Ingold da la Partida evangelica da la Svizra ston ins perquai tener en egl l'equiliber delicat tranter las generaziuns: «Sche nus spustain la prevenziun da la vegliadetgna uschia che pli paucs giuvens ston pajar per dapli vegls, lura sa sposta l’equiliber. E jau crai che nus stuain far adatg che nus na chargiain betg memia bler sin las spatlas dals giuvens.»
I dovra bain midadas tar l'AVS, dentant...
I na saja era betg endretg che tut ils pensiunads - paupers ni ritgs - profiteschian medemamain d'in tal augment. Quai saja sfarlattà daners. Plinavant portia l'iniziativa per la pli gronda part da las persunas che retiran sper la renta d'AVS era prestaziuns supplementaras insumma nagut. «Sch’ina persuna dovra prestaziuns supplementaras, lura vegnan quellas simplamain tratgas giu da l’AVS pli auta. La fin finala profiteschan quellas persunas insumma betg.»
I dovria bain midadas tar l'AVS, conceda Maja Ingold. L'iniziativa «AVS plus» giaja dentant ella fallida direcziun, è ella persvasa.