Siglir tar il cuntegn

Header

video
Cussegl europeic pretenda da promover Rumantsch
Or da Telesguard dals 05.10.2022.
laschar ir. Durada: 2 minutas 58 Secundas.
cuntegn

Promoziun dal rumantsch Cussegl da l'Europa pretenda meglra promoziun

La Lia Rumantscha ed il chantun èn tuttina cuntents cun il rapport. La Svizra ademplescha numnadamain la gronda part da las recumandaziuns che duajan promover la lingua rumantscha.

Il Cussegl da l'Europa recumonda da promover pli fitg il rumantsch. Ed el constatescha ch'il rumantsch è en in stadi critic. El sa basa sin in rapport da la Confederaziun dal 2018. Tudestg remplazzia la lingua schizunt en territoris cun rumantsch sco lingua uffiziala.

Uschia appellescha il Comité a las autoritads da ponderar ulteriuras activitads da sensibilisar per ils dretgs da la lingua. Cunzunt en la giustia na saja il rumantsch betg represchentà bain ed er en la furmaziun dettia largias. L'uschenumnada chadaina da furmaziun, per pudair duvrar rumantsch a partir da la scolina fin a l'universitad, na saja betg pussaivla.

Er ils meds da furmaziun n'hajan betg la medema qualitad sco meds tudestgs. A la medema conclusiun vegn il rapport er per la lingua taliana en Svizra. Vinavant recumonda el da translatar paginas d'internet e campagnas publicas (sco tar il coronavirus) er per rumantsch.

Ultra da quai propona il rapport d'endrizzar in radio rumantsch privat. Quai possia er gidar a meglierar la situaziun dal rumantsch.

Lia e chantun èn da princip d'accord

La basa legala per processar per rumantsch saja dada. I dependia da la populaziun, da far diever da quella purschida. Il medem valia per in emettur d'in radio rumantsch privat. Dentant saja il martgà rumantsch per in tal emettur memia pitschen.

Tuttina sajan las propostas dals experts e da las expertas impurtantas. Quellas persunas hajan in’optica externa sin la situaziun dal rumantsch e quella dettia impuls per reponderar las atgnas ideas.

Charta europeica da las linguas regiunalas e minoritaras

Avrir la box Serrar la box

La Svizra ha ratifitgà la Convenziun da basa dal Cussegl da l'Europa per proteger las minoritads naziunalas. Cun quai han pledaders e pledadras rumantschas tscherts dretgs. Medemamain vul la Svizra realisar la Charta europeica da las linguas regiunalas u minoritaras. Omaduas vegnan controlladas en in ritmus da trais onns d'in comité dal Cussegl da l'Europa.

La Charta europeica da las linguas regiunalas e minoritaras è vegnida creada ils onns 90 dal Cussegl da l'Europa. En vigur è ella dapi l'onn 1998. Entant han 25 stadis ratifitgà ella, tranter els er la Svizra.

La finamira da la Charta europeica è da proteger las linguas minoritaras. Concret fixescha ella co las autoritads, las scolas, las medias, la cultura e l'economia duain promover las linguas. Adina puspè controllescha il Cussegl da l'Europa, sche las mesiras vegnan propi realisadas.

audio
RTR novitads da las 18:00
ord RTR Audio dals 29.09.2022.
laschar ir. Durada: 5 minutas 44 Secundas.

RTR novitads 18:00

Artitgels legids il pli savens