In Svizra vegn actualmain discutà davart la finanziaziun da la tgira d'uffants. Ina iniziativa pretenda che mintga uffant da 3 mais enfin la fin da la scola primara duai avair il dretg sin ina plazza da tgira. Ultra da quai duain ils custs per ils geniturs vegnir limitads sin maximalmain 10% da lur entradas. L’iniziativa prevesa era che la confederaziun surpiglia dus terzs dals custs.
Il cussegl dals chantuns ha debattà gievgia davart l’iniziativa ed ina cuntraproposta indirecta. Era sche la chombra pitschna ha decidì da proponer in Na a l’iniziativa, ha la chombra pitschna decidì ina dumonda da principi cun la cuntraproposta – numnadamain che la confederaziun duai sa participar als custs da canorta. Entant prevesa la cuntraproposta ina finanziaziun da 100 milliuns francs per quatter onns. Quai è in toc damain co sche l’iniziativa vegniss acceptada. Il Cussegl federal scriva che l’iniziativa chaschunass custs da milliardas al maun public.
Mintga franc vegn enavos
L'iniziativa, lantschada da la partida socialdemocratica, survegn sustegn tant dals verds, da politicras e politichers dal Center sco era da verdliberals. Flavia Wasserfallen, cussegliera dals chantuns da la partida socialdemocrata dal chantun Berna, sustegna l'iniziativa e punctuescha ils avantatgs a lunga vista. Ils daners sajan investiziuns, di ella. Ils daners ch’ins investeschia en la tgira d’uffants vegnian pli tard enavos. L’iniziativa saja in'investiziun che gidia da cumbatter l’inegualitad tranter um e dunna e che gidia al medem mument da fruntar la mancanza da persunal qualifitgà.
Igl è in'investiziun che vegn era da bun a l’economia. Sche las canortas èn pli favuraivlas lavuran puspè dapli persunas, oravant tut dunnas.
L’iniziativa gidia era da stgaffir schanzas egualas per mintg'uffant uschia Wasserfallen.
La cuntraproposta stoppia cuvernar ils intents principals da l’iniziativa per esser ina valaivla cuntraproposta, agiunscha Franziska Roth, la cussegliera dals chantuns socialdemocrata e presidenta da Kibesuisse, l’uniun da tgira d’uffants. Ella beneventa ch’ins ha decidì en la cuntraproposta cunvegnas da program. Quellas duain garantir la qualitad da la tgira en tut la Svizra. Gugent vess ella era augmentà la finanziaziun per la tgira d’uffants cun impediments pli fitg co quai ch’il cussegl dals chantuns ha decidì.
Chaussa da chantuns
Da reglar la tgira d’uffants sin nivel naziunal na saja betg ina bun’idea, di cusseglier dals chantuns Martin Schmid. Per il liberaldemocrat grischun èsi ina clera chaussa dals chantuns. Cun quai che la situaziun sa preschenta en mintga chantun auter, na vesia el betg la necessità che la Confederaziun duai uss intervegnir. La tgira d’uffants duai vegnir schliada sin nivel chantunal tenor il sistem federalistic.
Tgira d’uffants è cler in incumbensa dals chantuns e betg da la Confederaziun.
Martin Schmid refusa l’iniziativa cleramain. Dentant era la finanziaziun planisada cun la cuntraproposta davart la Confederaziun.
Debatta cuntinuescha
La debatta enturn la tgira d’uffants cuntinuescha en il Cussegl Naziunal. Davart l’iniziativa per la tgira d’uffants sto la chombra gronda anc decider. Tar la cuntraproposta indirecta èn anc da sclerir differenzas tranter ils dus cussegls. Tar ina chaussa da principi èn las duas chombras dentant sa decididas, numnadamain che la Confederaziun duai era pajar per la tgira – quai era suenter in program d’impuls ch’era limità.