Sa dasdar la damaun baud perquai ch'ella ha gia curt suenter las set las emprimas sesidas na para la Cussegliera federala Viola Amherd betg a far vess. Frestga e cun egls alerts dat ella pled e fatg da ses emprims mais en la regenza. Ella haja gust da la nov'incumbensa. Vid ina chaussa haja ella dentant schon stuì s’endisar, tradescha ella. «Il pli fitg sa midada è l’agenda. Davent da las set la damaun enfin las set u las otg la saira sun jau planisada. Trasora inscunters, sesidas ed uschia vinavant. Natiralmain er che jau hai pli pauc temp liber. Dentant sch’ins aspirescha per in tal post quint’ins cun quai e sa ch’i vegn a dar midaments.»
Aviuns da cumbat sut la marella
Dapi trais mais è ella la scheffa dal Departament federal da defensiun, protecziun da la populaziun e sport. Ina da las grondas sfidas il mument: La cumpra da novs aviuns da cumbat e d'in sistem per proteger la Svizra d’attatgas ord l'aria. In project che gia Cusseglier federal Guy Parmelin ha gì instradà. I ha perquai fatg surstar ch'ella ha, curt suenter ch'ella ha surprendì il VBS, instradà in'examinaziun da l’entir project. Na sa fida ella betg da la lavur da ses antecessur? Quai fiss in’interpretaziun faussa, di Amherd. «In bun fundament è gia fatg. Per quai èsi dentant fitg impurtant da ma far in agen maletg. E perquai hai jau dà a Claude Nicolier l’incumbensa d’examinar il rapport ch’è avant maun e da dar in segund parairi. Jau sun mirvegliusa tge ch’el vegn a dir.»
L’emprim astronaut svizzer duai pia procurar per scleriment. Fatg saja dentant che la Svizra dovria novs aviuns da cumbat e ch’i valia suenter il naufragi cun il Gripen quella giada da persvader la populaziun. «Per proteger il spazi aviatic dovri tant aviuns da cumbat sco era ina defensiun terra-aria. E sch’ins vul garantir la protecziun na pon ins betg far auter che cumprar quests aviuns.»
Svizra è segira
En general e cumpareglià cun auters pajais saja la Svizra dentant in pajais fitg segir, di Amherd. Quai era grazia las bunas structuras. Cler saja dentant era ch'i na dettia era tar nus nagina garanzia per quella segirtad. Betg il davos perquai ch'il terrorissem ha era puspè fitgà pe en l'Europa, admonescha Amherd. «Nus avain gist vis quai en Nova Zelanda. In pajais ch’è enfin ussa stà schanegià, paschaivel. Là è capità in attentat. Perquai stuain nus adina esser attents, sustegnair las structuras da segirtad che nus avain, per ch’ins è pinà sche insatge schabegia.»
Betg sutvalitar na dastgian ins dentant ils privels en il mund virtual. Tut la segirtad da cyber saja in tema fitg impurtant. Dasper il terrorissem ina da las grondas smanatschas. «En il VBS han ins gia fatg bler ils ultims onns. Ma qua avain nus anc potenzial, qua stuain nus anc daventar pli ferms.»
Promover las dunnas en l'armada
Fitg a cor stettia ad ella la promoziun da las dunnas en l’armada. Qua dettia anc grond potenzial di ella. Gnanc in pertschient da tut il persunal sajan dunnas. Quai saja fitg pauc. «Qua hai jau dà in mandat per ch’ins elavuria concepts co ins vul augmentar questa procentuala. Qua essan nus anc vida lavurar.»
Lavur detg avunda pia per la nova magistrata. Malgrà quai veglia ella mirar da betg tralaschar il sport, cunzunt betg l'ir cun skis, in da ses hobis preferids. Quest enviern saja ella anc ida pulit savens cun skis. «Igl è stat in bellezza enviern, praticamain mintga fin d’emna bell’aura. Era las vacanzas da Nadal hai jau nizzegià per ir cun skis. Cumpareglià cun ils ultims onns n’è quai betg stà gronda differenza.»
Ma il futur vegnan quellas chaschuns da simplamain giudair ina fin d'emna senza termins ed obligaziuns ad esser scartas. Quai sa era la Cussegliera federala Viola Amherd. Sco anteriura presidenta da la citad da Brig enconuschia ella dentant quella situaziun e possia era ir enturn cun quella.
RR actualitad 07:00