Bain han be radund 12% da las persunas dumandadas inditgà en il studi ch'i enconuschian fitg bain lur vischinas e vischins. Trais quarts han dentant declerà ch'i sa sentian fitg segir en lur vischinadi e presta nagin è malcuntent cun la relaziun tar las vischinas ed ils vischins. Quai sa mussa er en situaziuns dal mintgadi: 67% emprestan a lur vischins mangiativas u utensils. 48% dattan aua a las plantinas e 26% pertgiran da temp en temp ils uffants u miran dals animals da chasa dals vischins e las vischinas.
Quatter tips da vischins
Ils auturs e las auturas dal studi han partì en las persunas ch'èn sa participadas al studi en quatter categorias. Tenor il resultat tutgan la pli gronda part, numnadamain 47% tar ils «distanziads». Els vulan ni vegnir disturbads, ni vulan els esser ina mulesta per auters. Sch'els dovran insatge, gidan els a sasez. Tuttina èn quels qua en il cas urgent.
Ulteriurs 30% descriva il studi sco «tschertgainspiraziun». Per quellas persunas stattan en il center la toleranza ed inscunters interessants. Els stiman acziuns collectivas e diversitad.
Marcantamain pli bass è cun 14% il dumber dals «tgirarelaziuns», che vulan ina relaziun amicabla en il vischinadi omogen.
Be radund 10% «orientads a valurs», vulan tenor atgnas indicaziuns viver tranter persunas cun las medemas u sumegliantas valurs. Empè da relaziuns stretgas vulan dentant er quellas persunas ina tscherta distanza ed in cuntegnair cun respect e cun resguard.
Tgi vala sco vischin u vischina?
Il studi mussa er che la noziun «vischinadi» vegn interpretada auter en la Svizra franzosa ed il Tessin, cumpareglià cun la Svizra tudestga. En Svizra tudestga quintan 59% dals dumandads be lur vischins gist dasperas u en la medema chasa sco vischinadi. En Svizra franzosa e taliana valan dentant per 33% respectiv 37% l'entir quartier sco vischinadi. En Svizra è quai be il cas tar 17% dals dumandads.
