Siglir tar il cuntegn

Header

cuntegn

Suveranitad alimentara Per tge vai?

Cun l’iniziativa duai vegnir promovida agricultura persistenta, orientada als purs pitschens e senza tecnologia genetica. Il stadi duai procurar per cundiziuns gistas da lavur e paja. Era duai el proteger l’agricultura indigena cun incassar dazis sin tscherts products ubain cun scumandar l’import.

L’iniziativa dal pievel «Per la suveranitad alimentara. L’agricultura pertutga nus tuts» è vegnida inoltrada l’onn 2016 d’in comité d’iniziativa che vegn purtà dal sindicat puril Uniterre.

Ils iniziants tutgan tar in moviment internaziunal da purs e puras che chapeschan sut suveranitad alimentara il dretg da tuts pievels da decider sezs tge politica agrara ch’els giavischan – senza donnegiar l’agricultura d’auters pajais.

L’idea dals iniziants

Entant che l’iniziativa fair-food focussescha plitost sin ils consuments, ha l’iniziativa per la suveranitad alimentara en mira il bainstar dals purs indigens: Il stadi duai fixar pretschs gists per latg, charn, legums etc. en tut las branschas e chadainas da producziun. Ils purs duain avair il dretg da duvrar, barattar e vender libramain la semenza senza che concerns agrars possian scumandar gliez. Organisaziuns purilas duain procurar che l’agricultura na produceschia betg da memia e sa drizzia tenor ils basegns da la populaziun. L’agricultura indigena vegn protegida cun dazis sin imports. Pussaivel èn explicitamain era scumonds d’imports da tscherta rauba.

Las cundiziuns da lavur e da paja en l’agricultura èn fin uss regladas sin plaun chantunal. L’iniziativa pretenda reglas sin plaun federal che valan dapertut en Svizra.

Parolas: La PS ed ils Verds din Gea.

Arguments cunter l’iniziativa

Ord l’optica da la fiera libra èn talas pretensiuns inacceptablas. Cusseglier federal Johann Schneider-Ammann numna l’iniziativa «privlusa» e «dirigistica». Sin l’emprima egliada parian ils giavischs dals iniziants positivs. Ma sch’il stadi stoppia tuttenina procurar per dapli purs e manaschis purils, custia quai memia bler, di Schneider-Ammann a chaschun da la conferenza da medias.

L’iniziativa volvia enavos la roda dal temp e veglia turnar tar l’agricultura d’avant 1990, avertescha il cusseglier federal. Ella restrenschia era la libertad dals purs. Scumonds d’import e dazis chaschunian pretschs pli auts tar products agrars e promovian il «turissem da cumpra», vul dir ch’ils Svizzers van per exempel a cumprar charn en l’exteriur.

Parolas: La PLD, PCD, PPS, PBD ed ils Verd-liberals din Na.

Text da l'iniziativa

Avrir la box Serrar la box

Art. 1

1 L’iniziativa dal pievel dals 30 da mars 2016 «Per la suveranitad alimentara. L’agricultura pertutga nus tuts» è valaivla e vegn suttamessa a la votaziun dal pievel e dals chantuns.

2 L’iniziativa ha il suandant text:

La Constituziun federala vegn midada sco suonda:

Art. 104c

1 Per realisar la suveranitad alimentara promova la Confederaziun in’agricultura purila indigena ch’è rentabla e multifara, che producescha victualias saunas e che tegna quint da las aspectativas socialas ed ecologicas da la populaziun.

2 Ella garantescha in provediment cun victualias e cun pavel che derivan per gronda part da la Svizra e guarda che las resursas natiralas vegnian schanegiadas tar lur producziun.

3 Ella prenda mesiras efficazias cun la finamira:

a. d’augmentar il dumber da las persunas che lavura en l’agricultura e da promover la varietad da las structuras;

b. da mantegnair las surfatschas cultivadas, numnadamain las surfatschas cun culturas alternantas, e quai tant areguard lur dimensiun sco er areguard lur qualitad;

c. da garantir a las puras ed als purs l’utilisaziun, la multiplicaziun, il barat e la commerzialisaziun da semenza.

4 Ella scumonda da duvrar en l’agricultura organissems modifitgads geneticamain sco er plantas ed animals ch’èn vegnids creads cun agid da novas tecnologias, cun las qualas il genom vegn midà en moda betg natirala u vegn cumponì da nov.

5 Ella ha cunzunt las suandantas incumbensas:

a. Ella sustegna la creaziun d’organisaziuns purilas che han l’intent da garantir che la purschida da vart da las puras e dals purs ed ils basegns da la populaziun èn accordads in cun l’auter.

b. Ella garantescha la transparenza sin il martgà e s’engascha che pretschs gists vegnian fixads en tut las branschas e chadainas da producziun.

c. Ella rinforza il commerzi direct tranter las puras ed ils purs e las consumentas ed ils consuments sco er las structuras regiunalas d’elavuraziun, da deposit e da commerzialisaziun.

6 Ella dat in’attenziun speziala a las cundiziuns da lavur da las persunas emploiadas en l’agricultura e guarda che questas cundiziuns sajan las medemas en tut la Svizra.

7 Per mantegnair e per promover la producziun indigena incassescha ella dazis sin l’import da products agriculs e da victualias e regulescha lur quantitad importada.

8 Per promover ina producziun sut cundiziuns socialas ed ecologicas che correspundan a las normas svizras incassescha ella dazis sin l’import da products agriculs e da victualias che na correspundan betg a questas normas; ella po scumandar lur import.

9 Ella na paja naginas subvenziuns per l’export da products agriculs e da victualias.

10 Ella garantescha l’infurmaziun davart las cundiziuns per producir e per elavurar victualias indigenas e victualias importadas e la sensibilisaziun correspundenta. Independentamain da normas internaziunalas po ella fixar atgnas normas da qualitad.

Art. 197 cifra 12

12. Disposiziun transitorica tar l’art. 104c (Suveranitad alimentara)

Il Cussegl federal suttametta a l’Assamblea federala las disposiziuns legalas ch’èn necessarias per realisar l’artitgel 104c il pli tard 2 onns suenter che quel è vegnì acceptà dal pievel e dals chantuns.

Art. 2

L’Assamblea federala recumonda al pievel ed als chantuns da refusar questa iniziativa.

Situaziun actuala

L’iniziativa dal pievel «Per la suveranitad alimentara» è vegnida inoltrada d’in comité d’iniziativa che vegn purtà dal sindicat puril Uniterre. La finamira èsi da midar la politica agrara da la Confederaziun che va tenor l’avis da las iniziantas e dals iniziants en la faussa direcziun.

RR Votaziuns dals 23-09-2018

Artitgels legids il pli savens