Siglir tar il cuntegn

Header

audio
Digi
Pixabay
laschar ir. Durada: 35 minutas 45 Secundas.
cuntegn

Il rumantsch – pront per il mund digital?

La digitalisaziun na fraina betg davant il rumantsch. Las resursas e la savida èn dentant limitadas.

Download

Vocabularis online rumantschs existan gia. Plinavant datti circa in tozzel applicaziuns per il telefonin - per exempel - d'emprender rumantsch. Sin quai suonda dentant in desert digital vit. I manca principalmain programs da correctura en ils idioms. Vinavant stuessi esser pussibel en futur da dictar texts rumantschs al computer u da discurrer rumantsch cun il telefonin. Perquai ch'ils linguatgs maioritars, pia il tudestg, èn gia fitg avanzads en chaussa.

Per sminuir il retard collavuran la Lia Rumantscha e l'uniun Pro Svizra Rumantscha (PSR). Els vulan en in emprim pass crear ina banca da datas fitg gronda cun texts rumantschs scrits e pledads simultan. Grazia a quella pudess ina software speziala emprender rumantsch. Senza l'agid dal chantun Grischun na pon la Lia Rumantscha e la PSR betg realisar quai. Ma il cussegl guvernativ n'ha il mument betg budgetà projects per la digitalisaziun dal rumantsch. La voluntad da la regenza è dentant avant maun. Tanscha quai?

In pass plinavant è Radiotelevisiun Svizra Rumantscha (RTR). Il project da digitalisar l'archiv dals davos 70 onns è gia s'avanzà. En in segund pass duain las contribuziuns da radio e televisiun vegnir transcritas dad ina software. Quai pussibilitass ina tschertga da text integrala, pia l'uschenumnada tschertga cumplaina.

Sin la via da la digitalisaziun dal rumantsch dovri anc blera lavur da persvasiun, dapli meds finanzials e resursas da persunal e nov know-how tar tut ils acturs.

Dapli da «Marella»