Siglir tar il cuntegn

Header

audio
In sguard en l'exposiziun davart ils dretgs da las dunnas
Museum naziunal svizzer
laschar ir. Durada: 52 minutas 47 Secundas.
cuntegn

Vita e cretta dals 18.04.2021

«Datti il dretg da las femnas?» «Femnas èn da natira incapablas e deblas da spiert.» «Èn femnas insumma umans?» Uschia èn umens adina puspè s'exprimì ils davos tschientaners.

Cun talas dumondas e pretensiuns hans els giustifitgà, che dunnas èn vegnidas exclusas dals dretgs civils e politics. L'istorgia dals dretgs da las dunnas vegn actualmain raquintada en in'exposiziun en il Museum naziunal a Turitg.

L'artitgel d'egualitad è vegnì fixà en la Constituziun federala l'onn 1981. La via enfin là è stada lunga e stentusa. Ils dretgs da las dunnas èn adina puspè vegnids restrenschids entras ideas ed ideals en connex cun la rolla da la dunna ed entras la lescha. Adina puspè èn ils basegns ed ils giavischs da las dunnas vegnids stenschentads da bell'entschatta. Lur pretensiuns èn vegnidas messas en truclet. Quai preschenta l'exposiziun cun exempels deplorabels.

L'istorgia davart ils dretgs da las dunnas è impurtanta, damai che bler è ì en emblidanza. Mo paucs san per exempel, ch'il slogan «Medema lavur – medema paja» deriva betg forsa da la chauma naziunala da las dunnas da l'onn 1991, mabain che quai è già vegni pretendì da bleras sindicalistas ed activistas en il 19avel tschientaner. Auters fatgs, che forsa betg tuttas e tuts san ozendi: Dunnas pudevan ir a lavurar mo cun il consentiment da lur umens enfin l'onn 1987, ed ellas na pudevan betg suttascriver sezzas in contract. Ni quai, ch'igl era fixà en la lescha che «l'um è il chau da la cuminanza conjugala» e «la dunna fa il perchasa».

Fatgs, istorgias e persunalitads extraordinarias en connex cun las dunnas e lur dretgs – era cun in'egliada sin il Grischun – preschenta Vita e cretta ensemen cun l'istoricra e curatura da l'exposiziun Frauen.Rechte dal Museum naziunal, Noëmi Crain Merz.

Dapli da «Vita e cretta»