Avant set onns ha Marco Grigoli terminà sia carriera da siglir cun skis. Stada a fin è quella dentant gia bun in onn e mez avant. Il december 2014 era Grigoli crudà tar in sigl ad Engelberg e sa blessà ferm vid in pe. Trais operaziuns ed in mez onn cun crutschas, quai è stà la consequenza. Da questa frida n’è Grigoli mai pli sa revegnì, il siglir skis è stà a fin.
Il 2018 ha Marco Grigoli puspè chattà il plaschair vid il sport. Tranter auter sa mova el gugent en ils culms cun ir a raiver u far turas da skis. Dapi intgins onns è el er expert da siglir cun skis tar SRF, uschia ch’el è anc adina fitg datiers da quest sport che schai anc adina nunditg a cor ad el. Ses pli lung sigl ha el mussà sin la schanza da sgular cun skis a Planica. Il december 2012 er’el sgulà là 197 meters.
Ch’jau na sun mai siglì sur 200 meters mudregia mai anc oz. Per esser in endretg siglider da skis stuevas ti da lezzas uras simplamain dumagnar ina giada quella lunghezza magica.
Ils davos passa 10 onns ha Marco Grigoli abità en la Svizra Centrala, l’emprim en il chantun Uri e lura midà en il chantun Sviz. Uss cun 31 onns turna l’Engiadinais puspè enavos en il Grischun, enavos a San Murezzan.
Siglir cun skis cun avair tema da l’autezza
Planica vegn er numnà la val da las schanzas perquai ch’i dat gist otg schanzas da siglir cun skis. Sin ina da quellas vegn sgulà cun skis fin a 240 meters. Avair tema da l’autezza n’è betg il pli ideal per siglir cun skis, e tuttina datti bain inqual atleta ed atlet ch'ha tema da l’autezza.
Siglir cun skis cun avair tema da l’autezza è uschè sco sch’in camiunist avess tema dal traffic, in medi tema da squittas, in scolast tema da star avant ils uffants u in moderatur da radio tema da tschantschar.
Emely Torazza è ina atleta ch’ha tema da l’autezza. E tuttina prenda la giuvna da 18 onns per l’emprima giada part a campiunadis mundials da siglir cun skis. Durant il siglir svaneschia questa tema, di la giuvna glarunaisa. Adina gì fadia cun l’autezza ha er l’anteriura atleta Sabrina Windmüller ch’è a Planica experta da siglir cun skis tar SRF.
«Nus essan sco ina gronda famiglia»
Durmir, leger, giugar cartas, mirar televisiun u simplamain dar ina baterlada. Durant ils campiunadis mundials a Planica han atletas ed atlets svizzers er bler temp ch’els passentan en l’hotel.
Nus avain l’entir hotel be per nus ed i vegn mirà fitg da nus atletas ed atlets.
Da chasa èn ils Svizzers en in simpel hotel da 3 stailas en in vitget en l’Italia, betg lunsch davent dal cunfin cun la Slovenia. L’hotel sa chatta be 10 minutas davent dal stadion da passlung a Planica. Il hotel n’è nagin luxus, dentant Jonas Baumann, Nadine Fähndrich e collegas sa sentan bain là.v
Intgins han survegnì in’atgna chombra sco Nadja Kälin da San Murezzan, auters sco per exempel Alina Meier parta la chombra cun sia collega Lea Fischer. Il sulet atlet rumantsch a quels campiunadis mundials, Jonas Baumann, ha survegnì in appartament ch’el parta ensemen cun Roman Furger.
Passlunghist argentin cun la mola turitgaisa
Gonzalo Angel Gomez (25) ha pir cumenzà cun 16 onns cun il sport da passlung. Cunquai ch’el è burgais-dubel Svizzer-Argentin ha el dentant spert odurà la pulvra dad ir a la partenza per l’Argentina. Durant ils ultims radund otg onns ch’el è stà currider da passlung ha el emprendì d’enconuscher la federaziun argentina. «Vitamin B gioga ina gronda rolla». El haja finanzià tut ord l’atgna bursa. La stad ha el adina lavurà 100% sco assistent da veterinari per ch’el possia finanziar sia carriera sco passlunghist durant l’enviern.
Malgrà ch’i n’è betg adina stà simpel, guarda Gonzalo Angel Gomez enavos sin in bellezza temp, sco el di. Cun la fin da la stagiun 2022/2023 terminescha il Turitgais sia carriera sco passlunghist.
Fabiana Wieser testescha ils skis dals atlets svizzers
La passlunghista engiadinaisa na fa dapi intgins onns betg pli part al cader da Swiss Ski. Tuttina ha ella pudì ir als campiunadis mundials da ski nordic a Planica en la Slovenia. Quai dentant betg sco atleta. Wieser fa part al team da service da Swiss Ski.
A Planica testescha Fabiana Wieser ils skis da las atletas e dals atlets svizzers. Uschia ha ella gia fatg il viadi en Slovenia bun in’emna avant ils campiunadis mundials. Lura ha ella prendì sut la lupa las cundiziuns da naiv e da l’aura, per ch’ils Svizzers e las Svizras possian la finala ir a la partenza cun il meglier material pussibel.
Igl è fitg interessant da vesair tut quai ord in’autra perspectiva.
L’onn 2016/2017 aveva Fabiana Wieser gì il privilegi d’absolver la scola da recrut da sport d’elita. Dapi lura fa ella part al stab da sport da l’armada svizra. Per prestar ils dis da servetsch obligatorics ha l’Engiadinaisa survegnì la schanza da far quai als campiunadis mundials a Planica.
Quai che pertutga il sport activ sa participescha Fabiana Wieser il mument principalmain a cursas da la FIS e da l’Alpen Cup. Il 2018 ed il 2019 aveva ella anc astgà ir a la partenza a las cursas da la cuppa mundiala a Tavau.