Siglir tar il cuntegn

Header

cuntegn

Entschattas dal ballape en GR Tard e mo plaunet – il ballape ha gì grev

Igl ha bain duvrà ditg fin ch'il ballape ha fitgà pe en il chantun Grischun. L'emprim club che exista anc oz è vegnì fundà l'onn 1910 e pir suenter l'Emprima Guerra Mundiala hai propi dà in sforz, quai en la regiun da Cuira.

  • En Svizra vegniva quai gia dà ballape en la segunda mesadad dal 19avel tschientaner: Las emprimas equipas han scolars e students da scolas privatas englaisas furmà en la Svizra franzosa a Genevra ed a Losanna.
  • En la Svizra tudestga è il ballape vegnì enconuschent pli tard: Il pli vegl club ch'exista anc oz è il club da ballape da Son Gagl. Quel è vegnì fundà l'onn 1879.
  • Ina uniun tetgala ha ina gruppaziun da clubs alura fundà intgins onns pli tard: La federaziun da ballape Svizra datti dapi l'onn 1895.

In sguard sin l'istorgia mundiala da ballape

Avrir la box Serrar la box

Il sport ozendi il pli popular po mirar enavos sin ina istorgia da passa 150 onns. Sco pajais d'origin dal ballape vala natiralmain l'Engalterra, nua che students da l'universitad Cambridge han notà anc avant 1850 las emprimas reglas dal ballape modern. Ma gieus sumegliants vegnivan era gia giugads bler pli baud, per exempel en China il gieu «Cuju» (fin il 7avel tschientaner) u en l'Italia a Firenza il renumà «Calcio Storico» (dapi il 15avel tschientaner).

...en il Grischun bler pli tard

En cumparegliaziun cun las regiuns urbanas dal pajais è il chantun muntagnard dal Grischun pir tard vegnì infiltrà cun la febra da bal: L'emprim club da ballape ch'è vegnì fundà ed exista anc oz è il CB Tavau, l'onn 1910.

Suenter la finiziun da l'Emprima Guerra Mundiala ha il ballape lura entschet a fitgar pe en il chantun. L'onn 1919 è sco segund club anc existent il CB Domat vegnì fundà. Lez è ensemen cun ina equipa da Cuira ed ina equipa da la scola chantunala stà la forza motorica da crear ina associaziun grischuna da ballape: L'associaziun tetgala che exista medemamain anc oz, il BFV, è vegnida fundada il 1921.

audio
Bunura: Il svilup dals clubs da ballape en Grischun
ord Actualitad dals 09.09.2019.
laschar ir. Durada: 2 minutas 38 Secundas.

Viadis cun velo e tren per dar sin pastgiras segadas

Quels clubs avevan l'entschatta da sbatter cun pliras chaussas: Ils onns 1920 eran las situaziuns da plazs miserablas. Quels che savevan numnar ina allmend (ina pastgira) lur «dachasa ballapedistic» tutgavan gia tar ils fortunads.

Pli baud han ils giugaders tschertgà ina pastgira libra tar in pur, purtà lur quatter pitgas e dà là lur gieus.
Autur: Andrea Florin anteriur president BFV 1997–2007

Medemamain eri l'entschatta insumma grev da chattar 11 giugaders. Plinavant avevan ins da sbatter cun las distanzas da viadi: Cun velo e tren gievan ils pioniers dal ballape en Grischun a dar gieus ordaifer. E cunquai che quai duvrava ina massa temp empruvavan ils emprims ballapedists dal Grischun da mintgamai planisar dus gieus durant in viadi en la Bassa.

RR actualitad 07:00

Artitgels legids il pli savens