Durant l’enviern van bleras famiglias d’utschels direcziun sid. Là èsi pli chaud ed i dat bler dapli da mangiar durant quest temp. Il viadi è dentant lung e stentus. Quai fan ils utschels onn per onn. Co dumognan els il lung viadi e quai senza cartas u GPS?
Daco sgolan intgins utschels en il sid ?
Daco n‘èn els betg gia sgulads durant la stad en las temperaturas empernaivlas, cura ch’i fascheva mal’aura tar nus? Daco han els spetgà enfin ussa e tge ha dà ad els il segn da partenza?
Ils utschels turnan a chasa
La primavaira vegni puspè pli chaud, la naiv lieua e las plantas ed il pastg cumenza a pruir. Temp per ils utschels da turnar a chasa.
La famiglia puppenbrin
La famiglia puppenbrin è stada durant l'enviern en la Savanna en vacanzas. La Savanna è il pli grond desert e sa chatta a mez l’Africa. Cura ch’els turnan bajegian els gnieus en ils prads. Deplorablamain datti adina pli paucs utschels da la famiglia puppenbrin. Ils carstgauns segan adina pli savens e pli baud ils prads. Perquai pon ils puppenbrins betg pli far gnieus.
La famiglia chanvalin
Ussa turnan ils chanvalins, ch’èn stads durant l’enviern en la bassa. Là ha igl dà bler dapli da mangiar. Ils chanvalins bajegian lur gnieus tranter la roma da chaglias pitschnas. Els èn renumads per lur tschivlar. Magari èsi schizunt pussaivel ch’ils chanvalins chantan tuts ensemen.
La famiglia marena d’aur
Sch’ins guarda mo spert sin las marenas d’aur, pudess ins sbagliar ellas cun canarins. Perquai che las marenas d’aur èn exact uschè melnas e sumeglian ils canarins. Las marenas d’aur èn vischinas da la famiglia puppenbrin, era ellas bajegian lur gnieus giun plaun.
La famiglia randulina da crap
Las randulinas da crap turnan ussa da la Mar Mediterrana. Quai è la mar enturn l’Italia. Davent da Cuira enfin a Genua, ina citad en l’Italia vi da la mar, dovra ins radund 4 uras cun l’auto. Cura ch’ellas arrivan tar nus bajegian ellas ils gnieus en la grippa. Perquai ch’i dat là bler vent, èn las randulinas da crap vairs acrobats d’aria.
La famiglia cucu
Da quella famiglia d’utschels avain nus il pli grond plaschair. I dat in proverbi: “Audas l’emprima giada la primavaira il cucu ed has era daners en satg,stos far ina cupitgarola e ti has l’entir onn daners en bursa.”
Ad autras famiglias d’utschels porta il cucu discletg. El metta numnadamain ses ovs en ils gnieus da quels. Ils utschels han quai mument betg mo da mirar per ils agens pigns, na era per il cucu enfin ch’el po sgular.
La famiglia cot da matg
Ils cots da matg vesan ora fitg exotic. Els han ina curuna ord plimas sco ils indianas sin il chau. Las plimas sin il dies e las alas èn sdrimadas. Els bajegian ils gnieus en taunas en las plantas ni autras taunas. Auters utschels ed inimis guntgeschan la famiglia cot da matg, mintga giada ch’els sa sentan en privel rendan els. Quai toffa alura uschè fitg che tuts stattan davent.
La famiglia cot selvadi
Ils cots selvadis èn durant l’entir onn tar nus. Els han in tun fitg spezial che sa differenziescha da tut ils auters utschels.
I dat dentant adina pli paucs cots selvadis. Els bajegian lur gnieus giun plaun e perquai ch’ils carstgauns construeschan adina dapli chasas e vias han ils cots selvadis pli e pli pauc spazi per ils gnieus.
Pavlar u betg pavlar ils utschels?
L'enviern han ils utschels fadia da chattar sut la cuverta da naiv insatge da mangiar. Per sa gidar han blers en curtin u sin balcun ina chasetta d'utschels cun en nutriment. Dentant gid`ins vairamain ils utschels cun pavlar els?
Gidar ils utschels - dentant endretg
Per ils animals è l'enviern in dir temp. Pli blera naiv ch’i dat e pli dirs ch’ils envierns èn. Uschia vulan blers gidar ils animals, per exempel ils utschels cun ina chasetta per pavlar els durant l’enviern. Quai è atgnamain ina buna chaussa sch’ins resguarda in pèr puncts impurtants.
