Cunzunt en il budissem enconusch’ins muntognas sontgas. Il cumenzament èsi cunzunt eremits che van a meditar e cun il temp survegnan quellas muntognas sco in’aura religiusa. Lura sa sviluppan pelegrinadis ed ils eremits svaneschan puspè, perquai ch’i ha blera glieud sin questas muntognas sontgas. Il cristianissem circumscriva Jon Mathieu sco religiun urbana, ina religiun drizzada anen. Il cristianissem guarda vers las persunas sco tar la sontga tschaina e betg anor.
La natira era dal cumenzament ennà inclusa en la percepziun religiusa – ma betg en il cristianissem.
Cristianissem – I na guardan betg sin il Calanda, i guardan in da tschel.
Las cruschs sin ils pizs sco nus enconuschain en l’Europa èn in fenomen modern ch’ha cumenzà cun l’alpinissem.
