Siglir tar il cuntegn

Header

audio
Motivaziun dal reschissur Adrian Perez
Or da Actualitad dals 01.06.2023. Maletg: RTR
laschar ir. Durada: 2 minutas 13 Secundas.
cuntegn

Reschissur ed autur Adrian Perez davart sia fascinaziun per «L'ultim Rumantsch»

Ils 30 da matg han cumenzà las lavurs da filmar per la nova seria rumantscha «L'ultim Rumantsch». Il drama da famiglia gioga en il champ da tensiun da las chasas edituras en il Grischun. En il focus stattan l'ultima gasetta rumantscha e la famiglia ch'edescha ella – material per bler drama.

Adrian Perez, co essas Vus vegnids sin l'idea da scriver ina seria davart la davosa gasetta rumantscha?

La debatta davart la lescha da medias da l’onn passà m’ha inspirà per l’istorgia. Jau sun ma dumandà quant che las medias èn part d’ina cultura e tge che lur effect è sin ina cultura e co ch'ellas contribueschan al mantegniment da quella. Cunquai che la cultura rumantscha è la pli pitschna en Svizra sun jau ma dumandà tge che capitass cun la cultura rumantscha, sch’i na dess pli nagina gasetta rumantscha. Patiss l’identitad rumantscha da quai, fiss ella tras quai schizunt periclitada?

En «L’ultim Rumantsch» vai per la famiglia Durisch. Pertge stat ina famiglia en il center?

Igl è cler, jau vi raquintar in’istorgia sur da medias, sur da la davosa gasetta. I duess dentant er esser l'istorgia da la famiglia ch'edescha questa gasetta.

En Svizra datti numerus exempels per interpresas da medias. Tuttas èn vegnidas fundadas dad umens e / u vegnan manadas dad umens. En «L’ultim Rumantsch» duess ussa ina giuvna surpigliar ina tala chasa da medias. Ella è dentant critica envers sistems da pussanza e medias mainstream. Qua daventa la dramaturgia captivanta.

Per tge figura ha el spezialmain simpatia?

Il svilup da la giuvna Ladina che duess surpigliar l'ultima gasetta rumantscha chat jau fitg interessant. Ladina fa in grond svilup durant las tschintg episodas e daventa la fin la persuna, ch'ella ha atgnamain cumbattì tut sia vita. Questa transfurmaziun evochescha dumondas. Tge fa ora in'identitad? Quant marcanta è l’influenza da la cultura, dals geniturs, dal circul d’amias, da la lavur? Per mai èsi fascinant da m'imaginar persunas en situaziuns en las qualas ellas na vegnissan mai sez.

Vus essas sfunsads profundamain en las cundiziuns dal Grischun per scriver il scenari. Hai dà surpraisas?

Areguard la cultura rumantscha m’ha surprendì la diversitad e l’atgnadad dals idioms e dialects, jau n'era betg conscient da la dimensiun da quellas. Er davart il Grischun en general hai jau emprendì bler e gudagnà novas invistas lunsch davent da l'idil turistic. Cun scriver ils scenaris en il Writer’s Room ensemen cun Jen Ries e Simon Nagel avain nus lura er elavurà conscientamain las sfidas dal chantun per pudair raquintar en moda autentica las realitads grischunas.

La gronda part da las figuras discurra rumantsch. Tge avais Vus per ina relaziun cun il rumantsch?

Jau hai sviluppà in simpatia per la lingua. Il rumantsch è sco ina lingua secreta en Svizra, nua che la diversitad linguistica è gia immensa, quai è simplamain cool. Grazia a mes access a las linguas latinas hai jau in'ureglia per la lingua, quai gida per la lavur cun ils acturs e las acturas. Tuttina, i resta ina lingua estra, ed jau lavur cun ina versiun tudestga dal script. Nus avain dentant in coach da lingua che garantescha l'autenticitad.

Sin tge pudain nus ans legrar en la seria?

Nus raquintain in drama da famiglia captivant cun figuras interessantas, variadas ed in umor punctual, che famiglias portan. I dat da scuvrir novas fatschas ch'èn forsa main enconuschentas al public vast.

L’istorgia è variada, cun bleras surpraisas e vieutas. Ed er sche nus divertin, purschain nus profunditad e tractain temas da la societad che procuran per forza explosiva. I duai daventar ina seria per tut las generaziuns che vegn discutada vi da la maisa da cuschina e che inspirescha per exempel er in barat tranter ina biadia e ses tat.

RTR actualitad 07:00

Artitgels legids il pli savens