Siglir tar il cuntegn

Header

video
Ursin Riedi da Morissen producescha biogas
Or da Telesguard dals 26.01.2023.
laschar ir. Durada: 5 minutas 19 Secundas.
cuntegn

Agid svizzer per la muntogna Dapi 80 onns – ed en 80 onns

Mintg'onn vegnan sustegnids tranter 400 e 500 projects cun agid finanzial. L'instituziun n'investescha betg en mintga firma che dovra agid.

Per ch'in project po vegnir sustegnì da l'instituziun dovri dus criteris ademplids. Per l'ina sto il requirent d'agid preschentar in plan da fatschenta che mussa a l'instituziun sco ch'ils raps duessan vegnir investids e che l'investiziun renda. L'auter criteri è ch'il requirent d'agid ha gia empruvà cun auters meds da finanziar il project. Be sche tuts dus criteris èn ademplids sa l'Agid svizzer per la muntogna sustegnair in'idea finanzialmain.

Il pli ferm vegn sustegnì en l'agricultura, sin la segunda plazza è la gastronomia e sco terz lura projects nua ch'i vegn lavurà cun energia regenerabla.

En regiuns muntagnardas han ins adina da surmuntar sfidas, quai vegn er ad esser uschia ils proxims 80 onns.
Autur: Kurt Zgraggen mainafatschenta Agid svizzer per la muntogna
audio
Agid da muntogna en cifras e fatgs
ord Actualitad dals 26.01.2023. Maletg: Keystone
laschar ir. Durada: 3 minutas 19 Secundas.

Per l'onn 2022 na datti anc naginas cifras uffizialas. Sco l'Agid svizzer per la muntogna ha dentant communitgà envers RTR èn las cifras provisoricas uschia che 474 projects èn vegnids sustegnids cun custs da radund 24,5 milliuns francs. Stgars 59'000 donaturas e donaturs han gidà da finanziar quests projects. Las donaziuns han muntà a radund 38 milliuns francs.

Agid svizzer per la muntogna

Avrir la box Serrar la box

Dapi il 1943 s'engascha l'Agid svizzer per la muntogna per persunas en las muntognas svizras. La fundaziun che vegn finanziada tras donaziuns sustegna projects che creeschan plazzas da lavur e la valurisaziun en il territori da muntogna. Uschia fa el frunt a la depopulaziun e procura che las regiuns muntagnardas restan er en l'avegnir vivent.

L'agid da muntogna finanziescha custs restants en cas d'investiziuns en edifizis, en maschinas ed en sistems dad IT, dentant er tar segundas scolaziuns e furmaziuns supplementaras.

Quai che na vegn betg sustegnì èn ils custs da gestiun e projects currents dal maun public, las interpresas ch'èn per gronda part en possess dal maun public u che han passa 50 plazzas a temp cumplain.

Project innovativ cun ina tecnica veglia

Oz ha l'Agid svizzer per la muntogna lantschà sia nova campagna per rimnar daners. Daners che vegnan duvrads per sustegnair differents projects da purs da la muntogna. In project ch’è vegnì sustegnì è quel da Ursin Riedi da Morissen. Ina miseria ha sfurzà el da vegnir creativs. Cun in sistem da biogas stgaulda el uss sia chasa e producescha electricitad. Ursin Riedi n'ha betg gì simpel da realisar ses siemi d’ina chasa dad ina famiglia. A Morissen en la Val Lumnezia ha el bajegià avant dus onns sia chasa en zona agricula – gest sper sia stalla.

audio
Exempel vi dal bain puril dad Ursin Riedi a Morissen
ord Actualitad dals 26.01.2023. Maletg: RTR
laschar ir. Durada: 2 minutas 53 Secundas.

Il problem da la tualetta

Suenter in lung process per finalmain survegnir la lubientscha da bajegiar han ils problems per entschet en. Ursin Riedi vess stuì trair lingias d’aua in pèr tschient meters da la spunda giu per colliar las lingias cun la rait da serenera. Quei fiss stà memia car.

Uschia è el vegnì creativ ed ha lascha inspirar da ses aug e da Pader Flurin Maissen. Els dus experimentavan avant decennis cun biogas. Pader Flurin Maissen era in pionier sin la tecnica da biogas. El aveva a chasa in sistem da cuschinar ed aveva schizunt mess in auto en funcziun che gieva cun biogas.

Il princip da gudagnar biogas è restà. Ursin Riedi fa gas or da la puschina da ses muvel e l’aua tschuffa sco era quella da la tualetta. Tut vegn ensemen en in tanc e fermentà. E cun il gas stgauda el sia chasa e producescha electricitad.

Sustegn da l'agid svizzer da muntogna

Tut quai na fiss betg stà pussaivel senza ina squitta finanziala da l'agid svizzer da muntogna, dal chantun ed autras organisaziuns per l'ambient.

RTR actualitad 12:00

Artitgels legids il pli savens