Tgi che vegn furà en Svizra d’in tal mustgin, na stoppia betg temair ed i na fetschia betg da basegn dad ir tar il medi. La raschun:
Questas malsognas da virus n’existan betg en l’Europa
Il mustgin-tigher saja simplamain ina mulesta, perquai ch’el saja activ durant il di e betg mo la saira u la notg sco ils mustgins indigens.
Il mustgin-tigher deriva da l’Asia ed è sa derasà entaifer trent’onns en l’Europa dal sid. Il 2003 han ins chattà el per l’emprima giada en il Tessin. Là – ed en il fratemp era a Basilea – cumbattan ins il mustgin-tigher.
Ovs dal mustgin sensibels sin fraid
En il Mesauc, en vischnancas sco San Vittore, Roveredo e Grono, sa senta il mustgin-tigher gia da chasa, sco ch'il chantun aveva communitgà l’onn passà.
Cun il traffic sur ils pass possian camiuns ed autos privats importar bunamain mintga di il mustgin en il nord dal Grischun, di Deplazes:
Sch’in mustgin è en nossas valladas, po el sa multiplitgar – dentant mo la stad.
Ils ovs dal mustgin tigher-sajan fitg sensibels e sco ch’i dettia ina schelada l'atun, morian ils ovs.
Sur 400 meters sur mar na survivia il mustgin betg en il nord da las Alps, danor excepziunalmain en nischas en citads sco Basilea nua ch’i na schelia betg l’enviern.
Pitschnas epidemias empurtadas sa quai dar
Era sche las malsognas ch’il mustgin-tigher sa transponer n’existan betg en l’Europa, munta la preschientscha dal mustgin tuttina in tschert risico:
Cun tanta glieud che va en vacanzas, na san ins mai sch’insatgi turna cun ina tala malsogna.
E lura pudessi dar ina pitschna epidemia.
Quaiz è capità il 2007 en l’Italia en la regiun da Ravenna. In turist era turnà da l’India cun la malsogna da chigungunya. Il mustgin-tigher ha transmess il virus e radund 200 persunas han survegnì febra. Morts n’hai dentant dà nagins.
RR actualitad 12:10