En sasez èn quai bunas novas: 400'000 milli francs dapli duain vegnir investids en la promoziun dal rumantsch. Lia Rumantscha vul dentant investir ils daners en auters projects che quai che la Confederaziun prevesa.
La Confederaziun vul numnadamain promover la Fundaziun Medias Rumantschas (FMR) cun 300'000 francs da la summa. Uschia restassan mo pli 100'000 francs per la promoziun da la diaspora, di Andreas Gabriel da la Lia Rumantscha.
La promoziun da las medias è impurtanta per l’entira cuminanza rumantscha e na po betg vegnir attribuida sulettamain a la diaspora.
Tenor la Confederaziun èn ils daners era investids a favur da la diaspora, sch'els van tar la FMR. La scheffa da l'Uffizi da cultura Isabelle Chassot è persvasa che la spierta mediala per rumantsch saja in project-clav era per la diaspora. L'onn passà ha il Center da democrazia ad Aarau publitgà il rapport «Evaluaziuns per la promoziun da linguatgs en il chantun Grischun». Il rapport ch'è vegnì fatg per incumbensa da la Confederaziun crititgescha co ch'ils daners per il rumantsch sajan vegnids investids en il passà ed era che projects concrets manchian.
Sch'i dat projects da pilot che portan fritg, lura essan nus davart la Confederaziun era pronts da tut tenor investir dapli.
Isabelle Chassot sa basa sin il rapport e di, sche la Lia Rumantscha possia preschentar projects da pilot cun ils 100'000 francs che restan per la diaspora, possian ins discutar d'augmentar las investiziuns da la Confederaziun.
Novas purschidas dovran daners e temp
Questa critica na lascha Andreas Gabriel betg valair. I dettia gia projects che funcziunian e che la Confederaziun finanzieschia. Per exempel canortas u uras supplementaras da rumantsch a la scola. Quests projects veglian els multiplitgar per differentas citads da la Svizra. Ma per che quels hajan era success, dovria l’emprim lavur da basa d’intgins onns, quai na giaja betg dad in di sin l’auter. La contribuziun per la Lia Rumantscha stoppia perquai vegnir augmentada per 300’000 francs, pretenda el.
Decisiun en il parlament
Davart il messadi da cultura ed uschia era davart ils daners per promover il rumantsch decida dentant il Parlament federal. La Lia Rumantscha vul perquai empruvar da persvader ils parlamentaris dal basegn da dapli daners per il rumantsch.
La cussegliera naziunala socialdemocratica Sandra Locher Benguerel è commembra da la cumissiun per scienza, educaziun e cultura che tracta sco emprima il messadi. Per ella èsi cler che la politica sto ussa vegnir activa.
Ils daners vegnan ussa concedids per ils proxims quatter onns. Sche nus vulain far enavant cun la promoziun dal rumantsch ordaifer il territori da tschep, lura è ussa il dretg mument.
Ella haja era gia signals positivs da la regenza e dals collegas da tschellas partidas. Las simpatias per il rumantsch sajan qua e las schanzas da pudair persvader ina maioritad intactas.
Gia l'avrigl han lieu las emprimas sesidas da la cumissiun, nua ch'il messadi da cultura vegn discutà. Sandra Locher Benguerel spera ch'ina delegaziun da la Lia Rumantscha e da la Regenza grischuna possian lura preschentar lur arguments.
Ord l'archiv: RumantschAs en la Bassa
RTR novitads 17:00
