Nagin sustegn chantunal per l'ospital Samedan
Sche l'ospital regiunal a Samedan stuess serrar, u faschess concurs lura stuessan las vischnancas da l’Engiadin’Ota guardar sezzas, co ch'ellas vegnan a frida. Il minister da sanadad Peter Peyer ha explitgà en il Cussegl grond, sin dumonda dal deputà Stefan Metzger da Zuoz, ch'il chantun n'haja nagina basa legala per surpigliar u manar l'ospital. Ed era betg per dar daners per segirar il manaschi da l'ospital a Samedan.
Consequenzas da la taglia individuala per il Grischun
L'introducziun da l'imposiziun da taglia individuala chaschunass auts custs per il chantun Grischun, quai ha il minister da finanzas Martin Bühler ditg en il rom da l’ura da dumondas en il Cussegl grond. Il chantun fa quint cun auts custs dad IT, cun quai ch’ils sistems da registers e taxaziun stuessan vegnir surlavurads. Tut en tut pudessan quai esser enturn 10 milliuns francs. Tiers vegnan custs da mantegniment e support. Tar quai quintan era las tschintg plazzas che stuessan vegnir staffidas per in process svelt e bun tar la IT.
Pervia quest grond sforz è la regenza encunter questa lescha federala. En il Grischun fissan quai 41'000 dossiers novs che vegnan vitiers. Per taxar quests, duvrass quai 18 plazzas dapli en las vischnancas e chantun. La regenza quinta mintg’onn cun custs supplementars da quatter milliuns francs.
Moratori per zonas da tempo 30
Il parlament Grischun ha surdà gievgia in'incumbensa davart in moratori da zonas da tempo 30 a la regenza. La decisiun è crudada stgars cun 58 cunter 56 vuschs tar ina abstenziun.
Pertutgadas dal moratori èn vias chantunalas cun bler traffic che mainan atras vitgs. Sin quellas vias na duain naginas zonas da tempo 30 vegnir decididas enfin ch'ina lescha federala va en vigur. La lescha federala davart il traffic sin via è actualmain en revisiun. Tenor la FMR n'è il chantun Grischun betg il sulet chantun ch'enconuscha uschè in moratori. Er il chantun Berna haja introducì ina regla sumeglianta.
Trais incumbensas per promover spazi d'abitar
Il Cussegl grond ha mess in signal per crear spazi d’abitar e cunter la birocrazia. Quai cun trais incumbensas ch’el ha surdà a la regenza. Ina da las incumbensas pretenda, che proceduras da construcziun daventan pli schlancas – quai surtut cun liquidar pli spert recurs. Quests retardeschian projects da fabrica per mais ed onns. Era sch’il parlament ha surdà quest’incumbensa, n’è la regenza betg d’accord: tenor ella na pon recurs betg vegnids impedids en in stadi da dretg.
Cun la segunda incumbensa duain las prescripziuns da fabrica vegnir simplifitgadas. E las vischnancas duain avair la pli gronda libertad pussaivla. La regenza vul examinar documents per simplifitgar las prescripziuns. E sco terz, pretenda il Cussegl grond, che la lescha da la planisaziun dal territori vegnia revedida. La davosa giada è quai vegnì fatg l’onn 2019.
Regulaziun dal luf – dapli cun l’agid da chatschaders e chatschadras
Chatschadurs e chatschaduras duessan vegnir inclus pli fitg tar la regulaziun digl luf – quai pretenda il Cussegl grond ed ha surdà in'incumbensa a la regenza. Quai cun ina gronda maioritad da 106 cunter nov vuschs. Concret vul quai dir, che chatschaders e chatschadras che han ina patenta ed han prendì part a l’occurrenza d’instrucziun pon durant la chatscha auta e speziala gidar vinavant a regular trieps entirs da lufs. La regenza vul examinar sche ils chatschaders e chatschadras pudessan era sustegnair cun sajettar luffins.
L’incumbensa che vegn uriundamain da la Partida populara svizra è vegnida indeblida dal parlament. Per exempel ha la PPS vulì che multas vegnan reducidas sin il minimum sche in luf vegn sajettà per sbagl. Quai na va tenor la regenza betg, pervia la lescha federala.
En pli ha la PPS pretendì che la chatscha sin lufs vegn prolungada sch’il dumber vegn betg cuntanschì. I na saja tenor la regenza dentant betg il cas che la finamira vegn betg cuntanschida perquai che la guardiaselvaschina è surchargiada, mabain perquai ch'i saja grev da differenziar vers la fin da la fasa da regulaziun tranter luffins e lufs creschids.
Revisiun da la lescha da taglia
Cun la revisiun da la lescha da taglia vegnan cunzunt famiglias distgargiadas. La finamira è ch'il chantun daventa pli attractiv per abitar. Cun 85 cunter 29 vuschs ed ina abstenziun ha il parlament chantunal ditg cleramain Gea a la revisiun.
Famiglias pon en l'avegnir trair giu dapli daners per ils uffants ed er dapli per la tgira d'uffants externa. Er per persunas maridadas datti levgiaments da taglia. Las opiniuns èn stadas cleras – ils burgais eran per gronda part perina che la revisiun sco quai ch'ella è sin maisa fa senn – ed ils socialdemocrats han cunzunt crititgà che mo famiglias bainstantas profiteschan dals levgiaments. Critica hai denton era dà davart da vischnancas e plaivs – è represchentantas e represchentants da quellas sesan en il Cussegl grond. Era els èn pertutgads da la revisiun perquai ch'els prendan en pli paucs daners da taglia.
Grischun survegn in management da smanatschas
La lescha da polizia è vegnida actualisada cun gronda maioritad dal Cussegl grond, numnadamain cun 101 encunter set vuschs. Questa lescha cuntegna da nov in management da smanatschas. Cun quest sistem duai la Polizia chantunala survegnir la pussaivladad d'identifitgar meglier ed impedir grevs acts da violenza intenziunads. En la pratica stattan ils cas da violenza a chasa en il center.
Tras l'introducziun da questas mesiras polizialas vegn il chantun Grischun a suandar la maioritad dals chantuns che han introducì mesiras polizialas correspundentas ils onns passads. Per il Grischun munta quai ch'el ha d'augmentar il pensum da plazzas per 570 pertschient. La lescha duai ir en vigur l’entschatta 2026.
Valérie Favre Accola surpiglia il tron dal Cussegl grond
Silvia Hofmann da la partida socialdemocratica va en pensiun en sia rolla sco presidenta dal Cussegl grond. Quai sco definì suenter in onn. Liber la plazza fa ella suenter ses pled d'avertura, per sia successura Valérie Favre Accola. La dunna da Tavau vegn a surpigliar directamain sco pli auta Grischuna. Il parlament ha elegì ella cun 108 da 109 vuschs valaivlas.
Ella fa part da la Partida populara svizra ed è dapi l’onn 2018 deputada dal Cussegl grond. Dapi quest onn è ella vicepresidenta dal Kleiner Landrat, la suprastanza da Tavau. Sonda vegn lura fatg festa a Tavau per la nova presidenta. Sco vicepresident è vegnì elegì Fabio Luzio da la partida liberaldemocratica.