Sur quella nova furma ha la cumissiun da Chalandamarz decidì. Per Giachem Bott da la cumissiun a Zuoz sajan ins sin la dretga via cun quest cumpromiss. I ha dentant era dà vuschs criticas.
Uschia ha ina da las mattas per exempel ditg ch'i fiss pli bel sch'ellas pudessan purtar plumpas ed era ir en chasas. Per ella saja in pau misogin che quai n'è betg il cas.
Cult da fritgaivladad
Chasper Pult, expert per tradiziuns popularas, sustegna la decisiun da la cumissiun da Chalandamarz. El è cuntent che las mattas possian participar al cortegi da Chalandamarz.
Jau chat che la decisiun da Zuoz è giustifitgada e fatga cun ina buna ponderaziun.
Che las mattas na possian betg purtar las stgellas saja correct. Il Chalandamarz saja in cult da fritgaivladad e las stgellas n'hajan betg la funcziun da far canera per stgatschar l'enviern, ma sajan ina maniera d'exprimer il cult da fritgaivladad ch'il Chalandamarz saja, uschia Pult.
Pertge cun mintga pass ch’els fan, ston ils buobs far moviments da coitus. Quai è ina dimensiun erotica en questa tradiziun.
Impurtant saja ch'ils mats fetschian quai e che las mattas hajan autras lezias. Che la tradiziun sa mida en autras manieras – sco per exempel che las mattas possian er schluppar la giaischla, approvescha Pult dentant.
En mintga cas ston las tradiziuns ir cul temp, uschiglio èn ellas condemnadas da murir.
La furma ed ils cuntegns da tradiziuns possian adina vegnir mes en dumonda, il ristg saja dentant che la tradiziun perda il cuntegn e mora. La finamira duaja esser da chattar furmas modifitgadas che mainan vinavant la tradiziun, ma che na dattan si cumplettamain il cuntegn.