Siglir tar il cuntegn

Header

video
Flurin Caviezel a Scuol Ost
Or da Giuventetgna dals 08.12.2023.
laschar ir. Durada: 32 minutas 50 Secundas.
cuntegn

Istorgias persunalas La glieud da Scuol Ost raquinta

Quest'emna visita RTR Scuol e discurra cunzunt cun la glieud che viva e lavura en il quartier da Scuol Ost e conturn. Qua chattais las istorgias persunalas.

Intervista cun Sara Fanchi

audio
Intervista cun Sara Fanchi e resumaziun dals Quartiers a Scuol Ost
ord Actualitad dals 07.12.2023. Maletg: RTR
laschar ir. Durada: 5 minutas 1 Secunda.

Jolanda Zürcher 48

Igl è bunmartgà da viver a Runà, en las abitaziuns èn blers uffants ed il lieu è insumma ideal per viver e star patgific. Quai di Jolanda Zürcher ch’è da chasa dapi dus onns en ina da las 30 abitaziuns dal bloc a Runà.

audio
Jolanda Zürcher ed Annatina Alini en il bloc Runà
ord Actualitad dals 07.12.2023. Maletg: RTR
laschar ir. Durada: 3 minutas 25 Secundas.

Er Annatina Alini, ina dunna pensiunada abita dapi in onn en il bloc Runà. Igl è in bajetg cun 30 abitaziuns cun bleras famiglias. L’edifizi sa chatta a l’ur dal quartier Scuol Ost.

Il motiv ch'Annatina Alini ha fatg midada a Runà è ch’ella abitava gia durant sia uffanza en il medem lieu. La dunna pensiunada saja stada cuntenta d’avair chattà in lieu per abitar ch’è er pajabel. Ultra da quai giauda ella er il contact cun ils vischinants e las vischinantas en chasa. Ils ultims onns saja adina puspè vegnì renovà en chasa. Tranter auter cun in ascensur. 

Adrian Stecher 69

L’interpresa a Manaröl che ses bab aveva fundà l'onn 1950, han Adrian e ses frar Heini Stecher surpiglià. Entant vegn la firma manada en terza generaziun, in affar da sanitar e cuvratetgs cun radund 20 collavuraturs e collavuraturas. Al cumenzament eran els be en paucs a Manaröl en la zona da mastergn. Entant èn domiciliadas 15 firmas sin quel areal cun radund 100 collavuraturs.

Jau vegn a lavurar vinavant anc in onn, entant che jau sun bun da far quai. Suenter hai jau anc adina temp per mes hobbies e mia famiglia.
Autur: Adrian Stecher Mainafatschenta Manaröl
audio
Scuol Ost: Adrian Stecher
ord Actualitad dals 07.12.2023. Maletg: RTR
laschar ir. Durada: 3 minutas 58 Secundas.

Annina Mengiardi 72

La magistra d’economia pensiunada abita ad Ardez. Ella vegnia adina puspè a Scuol per far cumissiuns. Dal svilup dal quartier Scuol Ost haja ella plaschair. Grazia a quel dettia puspè dapli famiglias e blers uffants en vischnanca.

audio
Annina Mengiardi
ord Actualitad dals 07.12.2023. Maletg: RTR
laschar ir. Durada: 33 Secundas.

Erica Franziscus-Andri cun ses figl Andri

audio
Erica Franziscus-Andri ed Andri Franziscus-Andri
ord Actualitad dals 07.12.2023. Maletg: RTR
laschar ir. Durada: 5 minutas 29 Secundas.

Ella vegn adina puspè numnada “la mamma dal quartier” – quai haja tut tenor da far cul fatg che Erica Franziscus è cusunza e cumada adina puspè vestgadira dals da Scuol. Dapi 35 onns viva la dunna oriunda da la Val Müstair a Scuol, dapi il 2001 è ella da chasa en il quartier Scuol ost.

Jolanda Thanei 66

Ella s’è inamurada cun 18 onns en l’Engiadina, la lingua e las muntognas. Suenter avair abità er durant 20 onns en la Val Müstair, è sia famiglia turnada en Engiadina. L’emprim a Sent ed uss a Scuol. Oriunda è ella dal chantun Basilea.

audio
Jolanda Thanei
ord Actualitad dals 07.12.2023. Maletg: RTR
laschar ir. Durada: 6 minutas 3 Secundas.

Scuol Ost ha giavischà al radio

Ils abitants e las abitantas da la part da Scuol vers l’ost han giavischà musica e salidà durant in'ura.

audio
Concert sin giavisch a Scuol ils 06.12
ord RTR Audio dals 06.12.2023. Maletg: Keystone
laschar ir. Durada: 56 minutas 53 Secundas.

Vitiers èn ier sis mattas da Scuol vegnidas a chantar per lura magistra: Maja, Lily, Alissa, Naya, Fabiana e Sina.

audio
Il concert sin giavisch dal mardi
ord RTR Audio dals 05.12.2023. Maletg: RTR
laschar ir. Durada: 56 minutas 8 Secundas.

Gian Luigi Castelazzi

Dapi 35 onns lavura Castelazzi en il quartier. En l'interpresa ch'el maina, Crüzer SA, vegn ensemen vaider, palpiri e da tutta rauba da l'entira Engiadina.

audio
Quant bler material vegn ensemen en in'emna tar la Crüzer SA?
ord Actualitad dals 05.12.2023. Maletg: RTR
laschar ir. Durada: 5 minutas 39 Secundas.

Xaver Frieser – butia cun artitgels da sport nordic

Xaver Frieser è oriundamain da la Bavaria e viva dapi 15 onns en Engiadina. A Scuol ha el er emprendì rumantsch pervi da ses uffants. L’um da 42 onns maina dapi tschintg onns ina butia cun artitgels da sport nordic en il quartier.

audio
Scuol Ost: Xaver Frieser da la Bavaria ha emprendì rumantsch
ord Actualitad dals 06.12.2023. Maletg: RTR
laschar ir. Durada: 4 minutas 28 Secundas.

Fadri Truog – turnà da Turitg

Fadri Truog è creschì si a Pütvia en il quartier Scuol Ost. Suenter avair bandunà l’Engiadina cun 20 onns en direcziun Turitg è l’um da 42 onns turnà puspè a Scuol cun famiglia. Ses dachasa dapi il 2019 sa chatta be var 200 meters davent da la chasa paterna. Fadri Truog prezia fitg che ses dus mats pon passentar ina uffanza sumeglianta a quella ch’el ha pudì giudair en il quartier.

audio
Scuol Ost: Fadri Truog – turnà da Turitg a Scuol
ord Actualitad dals 06.12.2023. Maletg: RTR
laschar ir. Durada: 6 minutas 43 Secundas.

Sandro Fedi – mainagestiun dal Denner

Sandro Fedi maina il la butia dal Denner en il quartier. La butia na sa chatta betg sper la via principala, mabain è in zic dasperas, quasi zuppa. Ma quai na saja nagina sfida, blers lavurants vegnian gia la damaun ed el haja avunda parcadis.

audio
Scuol Ost: Sandro Fedi – mainagestiun dal Denner
ord Actualitad dals 06.12.2023. Maletg: RTR
laschar ir. Durada: 5 minutas 51 Secundas.

Ils trais mats dal quartier

Severin, Andri ed Enea èn ils megliers amis e passentan lur temp liber sche pussaivel adina ensemen. Saja quai la stad cun giugar a ballape sin ils prads enturn chasa u era faschand iglus e pops da naiv l’enviern.

audio
Scuol Ost: Ils trais mats dal quartier
ord Actualitad dals 06.12.2023. Maletg: RTR
laschar ir. Durada: 5 minutas 46 Secundas.

Johann Neuhäusler – pedel dals Monolits

Johann Neuhäusler e sia dunna èn ils pedels dals Monolits. Quai signifitga blera lavur enturn e dadens las set chasas! Sgumbrar naiv l’enviern e tagliar l’erva la stad èn be ina pitschna part da lur lavur. Far endretg a tut ils abitants e tuttas abitantas è bunamain impussibel.

audio
Scuol Ost: Johann Neuhäusler – pedel dals Monolits
ord Actualitad dals 06.12.2023. Maletg: RTR
laschar ir. Durada: 7 minutas 27 Secundas.

Burtel Thom – dapi 45 onns a Scuol Ost

Quai ch'haja sa midà ferm ils ultims onns, è ch'igl è vegnì fabritgà fitg bler ils ultims onns. Cura ch'el ha cumprà il terrain, haja be dà duas chasas en il quartier, di Burtel Thom. El stettia dentant gugent al lieu, dentant haja dà ils ultims onns bler dapli traffic. Quai er causa la via da transit en direcziun Val S-charl e Halla da glatsch Gurlaina. Ins haja tut quai ch'ins dovra per viver en il quartier. Ultra da quai è Burtel Thom grond fan da la lutga ed er da bittar il crap dad Unspunnen.

audio
Burtel Thom: «La vita è tut en urden qua – nus na pudain betg reclamar»
ord Actualitad dals 05.12.2023. Maletg: RTR
laschar ir. Durada: 9 minutas 13 Secundas.

Sara Rauch e Nina Magni – las magistras che partan ensemen ina WG

Er ellas duas han gugent la quietezza suenter la lavur. Unicamain ch’ellas hajan da s’organisar bain per ir a far cumissiuns perquai che las dunnas na possedan betg in auto.

audio
Sara Rauch e Nina Magni giaudan la quietezza en il quartier
ord Actualitad dals 05.12.2023. Maletg: RTR
laschar ir. Durada: 2 minutas 36 Secundas.

Fadri ed Annamaria Schorta abitan dapi trais onns en il quartier

Ils ustiers pensiunads han fatg midada dad Ardez a Scuol en in’abitaziun en ils Monolits, nua ch’els han chattà la ruassaivladad ch’els hajan tschertgà. Il temp d’advent giaudian els fitg. Fadri Guidon ha perfin survegnì in agen chalender d’advent da sia dunna:

audio
Fadri ed Annamaria Schorta abitan en ils monolits
ord Actualitad dals 05.12.2023. Maletg: RTR
laschar ir. Durada: 7 minutas 36 Secundas.
Adventskalender
Legenda: Il chalender d'advent che Fadri Schorta ha survegnì da sia dunna Annamaria Schorta. Fadri Guidon

RTR a Scuol Ost

Avrir la box Serrar la box

Dals 04 fin 07 da december visita RTR Scuol e dat il pled a la populaziun da là. Durant l'entira emna va RTR per las vias en il quartier per chattar las istorgias che persunas da là han da raquintar. Qua datti las istorgias da quest emna.

Tranter auter emetta Radio RTR er live da Scuol Ost.

  • mardi, mesemna e gievgia tranter las 11:00 e 12:00 emissiun live or dal bus d'emetter
  • mardi, e mesemna tranter las 16:00 e 17:00 concert sin giavisch.

Punct culminant ed il medem mument la finiziun da la visita da RTR furma ina sentupada da quartier. La gievgia saira a partir da las 17:00 èn abitantas ed abitants da Scuol Ost envidads ad in pitschen apero. Flurin Caviezel preschenta lura sias impressiuns da Scuol Ost en in program umoristic.

Dapli da l'entira acziun www.rtr.ch/quartiers

Quartier «Scuol Ost»

Il quartier «Scuol Ost» na datti betg en furma uffiziala da la vischnanca da Scuol. El definescha dentant il quartier che sa chatta en il ost da la fracziun da Scuol e cumpiglia tut ils bajetgs davent dal flum Clozza fin a Serras e da Pütvia fin a Manaröl.

Caracteristic per quest quartier èn cunzunt ils «Monolits» da Scuol, ina surfabricaziun da chasas d’abitar ch’è vegnida erigida il 2020. L’intent era da transfurmar in’anteriura zona da mastergn en in quartier d’abitar attractiv. Plans per ina segunda fabricaziun da chasas da monolit existan er gia.

Luftaufnahme des Quartiers Scuol Ost mit der markanten Siedlung Monolith.
Legenda: Il quartier Scuol Ost cun ils marcants bajetgs da la surfabricaziun Monolits. Fanzun SA

Part dal quartier Scuol Ost fa er la zona da mastergn en il sid cun la deponia da la Reto Crüzer SA. Ch’i sa tractava ina giada d’ina zona da mastergn pli gronda, vesan ins anc adina vi dals differents bajetgs en il quartier.

Scuol Ost
Legenda: Survista da la fracziun da Scuol cun il quartier Scuol Ost. scuol.net

Il num da la vischnanca:

Scuol vegn cun gronda probabilitad dal pled latin «scopulus» quai che vul dir grip u spelm – per tudestg «Klippe». Plausibla è quella derivanza sch’ins guarda il lieu da la baselgia ch’è sin in grip marcant sur la riva da l’En. Fin il 1969 aveva Scuol anc num uffizialmain «Schuls».

Luftaufnahme von Scuol. Datum und Fotograf unbekannt.
Legenda: Fotografia or da l'aria. Data e fotograf betg enconuschent. vischnanca da Scuol

Suenter il gea da passa 80 % da la populaziun, è Scuol fusiunà dapi il 2015 cun ils tschintg lieus Ardez, Ftan, Guarda, Sent e Tarasp a la nova vischnanca Scuol.

Tras quella fusiun è la vischnanca da Scuol uss cun 439 km² la vischnanca cun la pli gronda surfatscha en Svizra. Cun 4'700 abitantas ed abitants è ella er la pli gronda vischnanca rumantscha en Grischun.

La surfatscha da Scuol:

Da las 14’414 hectaras dal lieu Scuol, è be ina fitg pitschna part terrain abitada. Dentant er sch’igl èn be 1,2% da la surfatscha totala, èn quai anc adina 176 hectaras (1 ha è 10’000 m²). In quart da la surfatscha totala è terrain agricul, in ulteriur quart guaud e chagliom. La gronda part (46%) vegn dentant definì sco surfatschas betg productivas.

La vopna da Scuol:

Wappen Scuol
Legenda: RTR

RTR Quartiers

Artitgels legids il pli savens