Di da festa a Prutz en l’Austria: Finalmain han ins pudì inaugurar l’ovra idraulica communabla En (GKI), in project da generaziuns cun collavuraziun sur cunfin tranter las Ovras electricas d’Engiadina e la Tiwag, las ovras electricas dal Tirol.
Cun questa nova ovra vegn duvrada en l'avegnir tut la capacitad dal flum En per producir forza idraulica. Ella tutga per 86% a las ovras electricas dal Tirol e per 14% a las Ovras electricas Engiadina e producescha forza per radund 90’000 chasadas.
Oz è in grond di per la forza idraulica, in grond di per il Tirol, ma er per l’Engiadina e per il chantun Grischun. L’ovra electrica cuminaivla vegn gist il dretg temp.
Project da model cun collavuraziun excepziunala sur cunfin
L’ovra communabla En n'è tenor ils responsabels betg mo in dals pli gronds projects d’infrastructura da las duas regiuns cunfinarias, mabain er in project che demussa ina ferma voluntad per ina collavuraziun excepziunala sur cunfin.
In focus spezial ha l’ecologia gì en quest project. Uschia han ins tar l’enchaschament ad Ovella pudì realisar tranter auter ina stgala da peschs sco era in model d’aua restanta dinamic. Quel duai en l'avegnir eliminar las fluctuaziuns da l’aua chaschunada entras la producziun da forza en l’Engiadina e garantir in current natiral da l'En en il Grischun envers l’En en il Tirol. La finamira è d’optimar la vita ecologica en e sper il flum.
Per extender l’autonomia d’energia e per garantir il provediment dal Tirol presta l’ovra electrica GKI ina contribuziun impurtanta. En spezial l’utilisaziun da la forza idraulica è la clav per il cumbat cunter la chareschia importada.
Grond retard che custa in terz dapli
La finiziun da la construcziun, en spezial da la galaria sco era dal enchaschament è sa spustada adina puspè en il passà. Quai tranter auter causa problems geologics e problems cun la surdada da lavurs. Uschia ha l’entir project cuzzà quatter onns pli ditg che planisà oriundamain ed enstagl da custs totals da radund 400 milliuns euros, vegn l’ovra communabla En a custar passa 600 milliuns euros. E malgrà tut ils retards e custs supplementars èn ils responsabels persvas che quest’ovra idraulica vegnia a render.
Nus essan en tuts reguards loschs d’avair realisà quest project cun success. Ils proxims decennis vegnin nus a racoltar quai ch’è gia vegnì semnà l’onn 2003 cun l’entschatta da las planisaziuns concretas dal GKI.