Flora e fauna en il parc
-
Bild 1 von 13. Curt suenter l‘urizi ha ina gruppa da selvaschina pasculà fitg datiers da la senda vers Margunet, tradescha Fadri Bott. Bildquelle: Fadri Bott.
-
Bild 2 von 13. I sa tracta da vatgas tschierv e lur pitschens. Bildquelle: Fadri Bott.
-
Bild 3 von 13. Persuenter ha l‘egl scolà immediat vis la muntanella. Pia hai puspè num da montar il spievel lung. Bildquelle: RTR.
-
Bild 4 von 13. Las muntanellas na sa laschan betg disturbar da visitaders e visitadras che passan paucs meters sperasvi. Bildquelle: RTR .
-
Bild 5 von 13. Bildquelle: RTR.
-
Bild 6 von 13. Turnads engiu da Margunet a Stabelchod mussa il guardiaparc Fadri Bott fastitzs d‘animals. Durant la notg è la selvaschina stada a pascular sin la pastgira a Stabelchod. Bildquelle: RTR.
-
Bild 7 von 13. Fluras cun colurs che splenduran èn da vesait sper la senda en il guad tranter Stabelchod e Margunet. Bildquelle: RTR.
-
Bild 8 von 13. Ina sort sanetsch («Eberreiskreuzkraut»). Bildquelle: RTR.
-
Bild 9 von 13. La grifla dal diavel . Bildquelle: RTR.
-
Bild 10 von 13. La gipsera serpentina («Kriechendes Gipskraut»). Bildquelle: RTR.
-
Bild 11 von 13. Er las furmias vivan en il parc. Bildquelle: RTR.
-
Bild 12 von 13. Ellas han creà in furmicler. Bildquelle: RTR.
-
Bild 13 von 13. Brunsinas datti schizunt amez la senda a Stabelchod. Bildquelle: RTR.
Il prim d'avust 1914 è vegnì fundà l’emprim e l’unic parc naziunal en la Svizra. Dapi lura vegn quel surlaschà a la natira. L’uman è qua be sco visitader. Avant era la regiun dal parc ina regiun cultivada e duvrada pli u main intensivamain. Ozendi visitan radund 125’000 persunas onn per onn il parc per esser ora en la natira, vesair cuntradas selvadias ed observar selvaschina.
El è selvadi, bler pli selvadi che tut tschai che nus avain probablamain en tut las Alps perquai che nus na faschain propi nagut dapi passa 100 onns.
Impressiuns dal Parc Naziunal Svizzer
-
Bild 1 von 10. Suenter l‘urizi è il sulegl puspè turnà a Stabelchod. Qua sin 1'950 meter sur mar datti in guaud da tieus da muntogna. Bildquelle: RTR.
-
Bild 2 von 10. Ma en il guaud da tieus da muntogna sa chattan er singuls schembers. Lezs han dapli guilas, sco Fadri Bott mussa. Bildquelle: RTR.
-
Bild 3 von 10. Tranter questa crappa vesan ins savens serps. Gest suenter urizis, cura ch‘il sulegl turna, possian ins magari avair cletg. Oz n‘è quai però betg stà il cas. Bildquelle: RTR.
-
Bild 4 von 10. Bildquelle: RTR.
-
Bild 5 von 10. Bildquelle: RTR.
-
Bild 6 von 10. Bildquelle: RTR.
-
Bild 7 von 10. Senda a Stabelchod direcziun Margunet. Bildquelle: RTR.
-
Bild 8 von 10. En il Parc Naziunal Svizzer ston visitadras e visitaders restar sin las sendas. En differents lieus datti però pli gronds plazs da repaus. Quels plazs èn marcads cun pals. Bildquelle: RTR.
-
Bild 9 von 10. Tar las lavurs dal guardiaparc tutga er da tgirar las sendas. Magari dovri la pala, craps pli pitschens stauscha Fadri Bott or da via duran ir a pè, cun il piz dal chalzer u era cun il chaltgogn. I vesa or sco in tric da Lionel Messi. Bildquelle: RTR.
-
Bild 10 von 10. Direcziun Margunet vegn la senda magari pli taissa ed igl è da far pli gronda pass. Bildquelle: RTR.
Il territori da 17’000 hectaras è sa sviluppà e sa midà fitg ferm e sin l'emprima egliada para tut fitg selvadi. Sco ch'il directur dal parc Ruedi Haller manegia, saja il parc oz segir la pli selvadia regiun en Svizra, però main selvadia che quai ch'ils fundaturs avant passa 100 onns avessan fatg quint. Per exempel ves’ins anc adina clers cunfins tranter las anteriuras pastgiras d’alp ed il guaud. Fin che il guaud reconquista questas pastgiras po quai durar anc plirs tschientaners.
Nus faschain in experiment cun ina fin intscherta. Nus na savain betg tge che capita. Però jau pens ch'i dovra bler dapli temp.
Istorgias dal parc per tadlar
Daventar selvadi è in process che dura ditg e nagin sa quant selvadi ch'il parc daventa propi, declera il directur. Mintgin ha er in'idea tge che è propi selvadi. Tenor il Parc Naziunal Svizzer sto il territori simplamain daventar anc pli divers. La finamira è averta e duess era restar averta, i saja in experiment cun ina fin averta. Els na san betg tge che capita però i dovra fitg bler temp.
Or da l'archiv