La Via Valtellina maina sin l’anteriura ruta da viturins da sauma che vegniva duvrada per martgadar cun vin da la Valtellina avant radund 500 onns. La via maina en sis etappas tras trais pajais: l’Austria, la Svizra e l’Italia – e cun quai er tras trais regiuns culturalas e linguisticas.
Dapi intgins onns chamina ina gruppa da 50 fin 60 persunas – tuttas vestgidas a la moda veglia – la via pretensiusa da 135 kilometers. Temp per far quest viadi a pè ensemen cun 15 fin 20 animals, han las viandantas ed ils viturins da sauma in’emna.
La etappa roiala sur il pass dal Scaletta
La pli pretensiusa etappa è la terza – che maina en l'Engiadina. Ella va da Dürrboden sur il pass dal Scaletta a Zuoz. Il proxim di è il trajet pli patgific: Da Zuoz fin Puntraschigna. Cun pausas è la gruppa mintga di en viadi radund 5 uras.
La tschintgavla etappa dal via di da viturins da sauma 2025
-
Bild 1 von 28. Il viadi d'oz maina da Zuoz via Samedan fin en la regiun dal Morteratsch. Bildquelle: rtr.
-
Bild 2 von 28. 16 animals fan part dal viadi. Bildquelle: rtr.
-
Bild 3 von 28. Baiver avunda è impurtant per animal e carstgaun. Bildquelle: rtr.
-
Bild 4 von 28. Decorar la chapetscha. Bildquelle: rtr.
-
Bild 5 von 28. La tschintgavla etappa ha cumenzà. Bildquelle: rtr.
-
Bild 6 von 28. Iiii–Aaa... Bildquelle: rtr.
-
Bild 7 von 28. Ils animals purtavan pli baud fina a 125 kilograms rauba. Bildquelle: rtr.
-
Bild 8 von 28. Il Grischun importava per exempel vin e citrona dal sid u sal da l'ost. Bildquelle: rtr.
-
Bild 9 von 28. Tuts e tuttas èn vestgids a moda veglia. Bildquelle: rtr.
-
Bild 10 von 28. En emprima lingia vegnivan artitgels da basa transportads ch'i na deva betg en tuttas regiuns. Bildquelle: rtr.
-
Bild 11 von 28. Ils berniers na gudagnavan betg en natiralias, mabain propi daners. Bildquelle: rtr.
-
Bild 12 von 28. Enturn 1800 gudagnava in bernier a Spleia per exempel in flurin (munaida istorica), quai ch'era in fitg bun daner da di per in mastergnant. Bildquelle: rtr.
-
Bild 13 von 28. Era las bestgas dovran ina pausa. Bildquelle: rtr.
-
Bild 14 von 28. La pausa da café tutga al il di dals viturins e viturinas da sauma, qua sin invit da la vischnanca da La Punt-Chamues-ch. Bildquelle: rtr.
-
Bild 15 von 28. Bildquelle: rtr.
-
Bild 16 von 28. Bildquelle: rtr.
-
Bild 17 von 28. Bildquelle: rtr.
-
Bild 18 von 28. Era davos las culissas duai vegnir organisà e lavura: En il char annex vegn transportà il pavel d'animals, ed en cas che l’aura è nauscha, vegnan ellas transportadas fin a la proxima fermativa. Bildquelle: rtr.
-
Bild 19 von 28. Bildquelle: rtr.
-
Bild 20 von 28. Bildquelle: rtr.
-
Bild 21 von 28. Il organisatur e manader dal viadi Daniel Flühler ensemen cun duas viturinas da sauma. Bildquelle: rtr.
-
Bild 22 von 28. Bildquelle: rtr.
-
Bild 23 von 28. La partenza da la gruppa envers Samedan. Bildquelle: rtr.
-
Bild 24 von 28. Ina part dals viturins e viturinas cun lur chavals, asens e mils. Bildquelle: rtr.
-
Bild 25 von 28. Bildquelle: rtr.
-
Bild 26 von 28. Bildquelle: rtr.
-
Bild 27 von 28. La gruppa è pronta per la proxima etappa a Samedan. Bildquelle: rtr.
-
Bild 28 von 28. Bildquelle: rtr.
La tura dal 2024
Pervi da la situaziun sin il Pass dal Scaletta cun blera naiv, han ils organisaturs da la sisavla ediziun da la Via Valtellina gì da midar la ruta – e far il viadi motorisà sur il Pass dal Flüela.
Igl è fitg putgà che nus n'avain betg pudì far il Scaletta. Cunzunt cun questa bell'aura oz, a mai vegnan bunamain las larmas.
Suenter in lung viadi la pausa a Brail
-
Bild 1 von 13. La colonna d'animals e lur manadras e manaders s'avischinan a la pausa da mezdi. Bildquelle: RTR.
-
Bild 2 von 13. Las chargias ch'ils animals portan vesan ora sco d'antruras. Bildquelle: RTR.
-
Bild 3 von 13. A Brail è temp da far la pausa da mezdi. Bildquelle: RTR.
-
Bild 4 von 13. Il viadi stanclenta tant ils animals sco la glieud ch'accumpogna. Bildquelle: RTR.
-
Bild 5 von 13. Bildquelle: RTR.
-
Bild 6 von 13. Plaschair e stancladad enina. Bildquelle: RTR.
-
Bild 7 von 13. Bildquelle: RTR.
-
Bild 8 von 13. Fatschas rientas, e engraziavel d'esser en l'umbriva. Bildquelle: RTR.
-
Bild 9 von 13. Quests chalzers han gia fatg in pulit viadi. Bildquelle: RTR.
-
Bild 10 von 13. E qua è da vesair il patrun dals chalzers che fa ina pausa. Bildquelle: RTR.
-
Bild 11 von 13. Reto Niggli – il co-organisatur da la gita Via Valtellina. Bildquelle: RTR.
-
Bild 12 von 13. Dus da buna luna suenter esser uras da viadi. Bildquelle: RTR.
-
Bild 13 von 13. Ils blers e las bleras giaudan la sumbriva. Bildquelle: RTR.