Siglir tar il cuntegn

Nov directur dal Plantahof Pieder Vincenz: «La gronda sfida è la midada dal clima»

L'emprima giada dapi 26 onns hai dà ina midada a la testa dal Plantahof: Suenter 26 onns è Peter Küchler ì en pensiun. Dapi il prim da favrer è Pieder Vincenz directur. Entant è l'agronom ch'è creschì si a Mustér radund 100 dis en uffizi. Temp per tematisar las sfidas en l’agricultura grischuna.

RTR: Entant essas Vus radund 100 dis en uffizi. Èsi en quest temp ì tras il chau a Vus: «Jessas, sin tge sun jau ma laschà en qua?» u plitost «Tge cletg ch’jau hai fatg questa midada!»?

Pieder Vincenz: Ils sentiments èn ambivalents. Sa chapescha ch’igl è ina grond’onur da dastgar scriver vinavant l’istorgia dal Plantahof, ina istorgia che cuzza gia 120 onns qua en quest lieu. Da l’autra vart èsi natiralmain er ina gronda sfida. Sch’jau vegn la damaun qua cun il velo a lavurar e ves tut tge che sa rimna qua al Plantahof, alura èsi natiralmain bain uschia ch’ins ha magari forsa in tschert respect da quest pensum.

Il Plantahof – la scola d'agricultura dal Grischun

Avrir la box Serrar la box

Il Plantahof – in'istorgia da blers tschientaners L' edifizi principal dal Plantahof è passa 200 onns vegl. Quel ha Thomas Lareda laschà construir l'onn 1811. Lareda è naschì a Preaz (Tumleastga) ed è emigrà pli tard en Russia, là è el daventà in pastizier fitg bainstant.

Pli tard è el turnà en Svizra per sa deditgar a l'agricultura. El ha gì l'idea d'eriger il bain sco lieu da scolaziun per umens giuvens grischuns da famiglias betg bainstantas. Quai ha il chantun dentant refusà.

L'onn 1886 è il bain puril vegnì surdà a Rudolf Alexander von Planta ch'aveva la finamira da promover l'agricultura da muntogna. Cura ch'el è mort, ha el surdà il bain puril al chantun Grischun cun la pretensiun da stgaffir ina scola d'agricultura. In onn pli tard è la scola vegnida averta sut il num da Rudolf Alexander von Planta: il Plantahof.

L'onn 1978 èn vegnids tiers l'edifizi da l'internat e la sala da gimnastica. Il Plantahof è vegnì renovà ils onns 1992 e 2021 ed igl ha dà ina nova cuschina da scola.

Oz datti en Grischun anc bunamain 2’000 purarias. Mintg’onn va quest dumber enavos. Tge fa il Plantahof per motivar glieud giuvna da daventar pur u pura en l'avegnir?

Las midadas da las structuras na pudain nus dal Plantahof betg impedir u retegnair, quai è dà da la politica agrara e da la fiera. Nus empruvain da semtgar nossas scolaras e noss scolars sin las sfidas che spetgan suenter l’agricultura. Nus empruvain però era da mussar en scola ch’il manaschi na sto betg explicit esser pli grond per avair success a la fiera, mabain ch’i va era cun structuras pli pitschnas.

In grond tema è era la midada dal clima. Co vulais Vus schliar las sfidas da la midada dal clima?

La midada dal clima è ina fitg gronda sfida. Nus empruvain natiralmain da preparar noss scolars e nossas scolaras sin quellas sfidas. Sa chapescha na pudain nus betg dar scola oz sco avant 100 onns, mabain che quels temas actuals vegnan integrads en la scolaziun da noss scolars e nossas scolaras. Quai para a mai fitg impurtant. Er empruvain nus d'implementar qua al Plantahof la savida che vegn or dal project «agricultura neutrala al clima».

I va qua per in project che cuzza uss gia quatter onns. La finamira è da reducir emissiuns nuschaivlas.

Exact. Ina part da quai che vegn perscrutà en il rom da quest project empruvain nus d’integrar en la scolaziun dal Plantahof.

Il Plantahof en l'archiv da RTR

Dain anc in sguard sin la stad. La stagiun d’alp cumenza e cunquai vegn era la tematica dal luf puspè actuala. Tge po il Plantahof far per reducir emoziuns u problems ch’i dat durant la stad?

A mai pari surtut fitg impurtant da sustegnair puras e purs entras la cussegliaziun. Impurtant èsi era da cussegliar las alps sch’i va per il schurmetg da las muntaneras. Nus lavurain uss gist vi d'in program per chauns da schurmetg, concret vi d'in program per la tratga da quests chauns. Uschia vulain nus metter ina buna basa era per l’avegnir.

RTR actualitad 12:00

Artitgels legids il pli savens