Siglir tar il cuntegn

Header

cuntegn

Spariziun da spezias Pauc auter che litgivas en auals grischuns

In studi chatta pauc diversitad en auals grischuns ed auals svizzers. La raschun èn activitads umanas, sco ovras idraulicas ed alingiaments da flums.

En ils auals svizzers èsi monoton, quai che reguarda peschs. Quai chatta in studi da l'Eawag, l'institut da perscrutaziun d'aua da l'ETH. Ils resultats dal studi èn uss publitgads.

Durant tschintg onns han collavuraturs e collavuraturas examinà en l'entira Svizra flums ed auals. En tut han ins dumbrà passa 20'000 peschs da 50 spezias. Remartgabel: be en 16 da 324 auals han perscrutadras e perscrutaders chattà dapli che 10 spezias.

La situaziun en il Grischun

En la gronda part dal Grischun na datti quasi nagina diversitad da spezias pli. En ils 69 lieus intercurids datti anc in ch'ha dapli che trais spezias, numnadamain il Rain a Mastrils.

En ils blers auters auals chatt'ins mo litgivas. Frillas (Elritze per tudestg) e rambots (Groppe) datti anc en intgins auters lieus (vesair charta):

Cas spezial da l'Engiadina

Er en ils auals da l'Engiadina na chatta il studi quasi nagut auter che litgivas. Là dentant èn almain las litgivas diversas, er sch'ellas han tenor analisas da DNA cumenzà a sa maschadar. Almain per part sajan ils differents tips da litgivas er vegnids en l'Engiadina tras repopulaziun, e na sajan betg tips indigens.

Forellen aus dem Engadin
Legenda: Litgivas da l'En a Samedan. Quella survart è tip Donau, quella amez tip Marmorata e quella sut tip Atlantic. eawag

En il Grischun ed en l'entira Svizra è la diversitad da spezias ferm sut squitsch. 74% da las spezias indigenas da peschs e giombers valan sco mortas ora, u periclitads da l'extincziun. La diversitad da spezias ha dentant ina impurtanta funcziun: ella fa ch'ina spezia sco tala po reagir meglier sin midadas da l'ambient.

Or da l'archiv (in auter project):

video
Perscrutar il Rain per eruir la diminuziun da peschs
Or da Telesguard dals 01.11.2022.
laschar ir. Durada: 3 minutas 2 Secundas.

RTR novitads 14:00

Artitgels legids il pli savens