La vischnanca dad Ilanz/Glion è confruntada cun ina decisiun cumplexa davart la furmaziun futura da sia cuntrada da scola. In rapport da planisaziun detaglià preschenta tschintg variantas strategicas che tanschan dal mantegniment da las structuras decentralas fin ad ina centralisaziun totala a Glion.
La finamira dal rapport è da crear ina basa fundada per il svilup dals areals da scola e la repartiziun dals stgalims da scola per ils proxims var 10 onns.
Tschintg variantas en survista
La gruppa da project ha elavurà tschintg variantas pussaivlas per l'avegnir da las scolas dad Ilanz/Glion. Quellas prevesan differents grads da centralisaziun.
Varianta 1: Status quo
Questa varianta prevesa da mantegnair la structura actuala. Tut ils lieus da scola en las fracziuns vegnan mantegnids, ed i n'èn planisadas naginas construcziuns novas pli grondas. Unicamain a Glion duai dar in nov edifizi sin ina parcella vischina per far plaz a classas supplementaras dal stgalim superiur.
Varianta 2: ciclus 1 en fracziuns – ciclus 2 centralisar
Ils scolars pli giuvens (scolina fin 2. classa primara) restassan en las fracziuns, entant che tut las scolaras e tut ils scolars a partir da la 3. classa vegnan instruids a Glion. Il lieu da scola Duvin/Pitasch vegniss bandunà cumplettamain.
Varianta 3: ciclus 1 en la val – ciclus 2 centralisar
Questa varianta va in pass pli lunsch che varianta 2. Betg mo Duvin/Pitasch, mabain era la scola da Ruschein vegniss bandunada. L'instrucziun per ils scolars pli giuvens (ciclus 1) sa concentrass sin las fracziuns en il fund da la val (Rueun, Sevgein, Castrisch).
Varianta 4: rinforzar il fund da la val
Questa varianta vegn numnada in eventual «cumpromiss acceptabel per la maioritad». Duvin/Pitasch e Ruschein vegnan bandunads, ils lieus da scola restants en las fracziuns da Rueun, Castrisch e Sevgein vegnan dentant rinforzads e manads vinavant.
Sco en varianta 1 duai a Glion vegnir nizzegiada la parcella vischina.
Varianta 5: centralisar
La varianta la pli radicala cun reunir tut ils stgalims da scola a Glion. Tut ils lieus da scola en las fracziuns vegnissan abandunads. Quai fa da basegn novas a Glion.
Il rapport da la firma spezialisada per dumondas da scola Metron mussa, che la decisiun è ina ponderaziun tranter il mantegniment da las structuras communalas e l'effizienza pedagogica sco era da manaschi.
Entant che las soluziuns decentralas giaudan ina gronda acceptanza e rinforzan la vita en las fracziuns, chaschunan ellas dapli custs e sfidas organisatoricas. Ina centralisaziun percunter pussibilitescha da nizzegiar sinergias ed ina qualitad da scola potenzialmain pli auta. Ella ha dentant in ristg da flaivlentar las fracziuns e periclitar la lingua rumantscha.
Varianta 4 e 5 vegnan examinads pli profund
En la sesida dals 23. da settember ha la suprastanza communala decidì en tge direcziun che la via duai ir. Ella lascha examinar pli profund las variantas 4 e 5. Uschia suonda la suprastanza a la proposta che la cumissiun preparatorica ha fatg en ses rapport.