Las deputadas ed ils deputads dal Cussegl grond han decidì: Els vulan preschentar a la populaziun en la votaziun dal zercladur in proporz dubel sco nov sistem d'eleger per il Grischun. Il pievel po lura decider d'acceptar ubain refusar quel. Di la populaziun Na, dovra quai ina lescha d'urgenza per las proximas elecziuns dal Cussegl grond dal 2022 ed ins sto anc ina giada chattar in nov sistem d'eleger.
Tut las partidas auter che la PCD han en la debatta sustegnì il model da proporz dubel. Be cun quel saja garantì, ch'i possia vinavant er vegnir elegì en ils cirquits e che er las regiuns periferas possian trametter ina deputada ubain in deputà a Cuira.
Tge è pli democratic?
In grond punct da discussiun durant la debatta è stà la dumonda, sche la populaziun duai pudair decider be sur da in model ubain avair la schelta? La PCD è cleramain da l'opiniun, che quai fiss democratic da laschar decider il pievel davart las duas variantas - laschar dir il suveran sch'el lessia model C ubain model E. Preschentar be il proporz dubel e laschar decider "gea" u "na" saja sco da dir per tudestg "friss oder stirb". Ils adherents da mo ina varianta èn sa defendids cun dir, che quai saja ina dumonda da responsabladad. I na saja betg il pensum dal Cussegl grond da delegar dumondas impurtantas al pievel. Il Cussegl grond saja vegnì elegì per preparar fatschentas per la populaziun uschia ch'ellas sajan chapiblas.
Nagina schanza per la PCD
Tut las partidas han sustegnì quell'opiniun ed han laschà la PCD persula. Ella è la suletta partida ch'avess gì gugent il model E e che vuleva er porscher a la populaziun la schelta tranter ils dus models: Il model C ch'è in proporz dubel cun insaquantas adattaziuns per il Grischun ed il model E ch'è ina maschaida tranter in maiorz en ils circuls pli pitschens ed in proporz en ils circuls pli gronds. Tut ils detagls èn da chattar qua.
PS ha retratg initiativa
Sco directa consequenza da la decisiun dal Cussegl grond da be trametter il proporz dubel en votaziun, ha la PS retratg sia iniziativa che vuleva reducir il Cussegl grond da 120 sin 90 deputadas e deputads. La partida aveva empermess da far quai – ina empermischun che ha er influenzà la debatta en il Cussegl grond. Fiss l'iniziativa numnadamain vegnida prendida encunter er da la populaziun ensemen cun in model da maschaida tranter proporz e maiorz, avess ins puspè stuì chattar in nov model d'eleger, perquai che quellas duas chaussas na fissan betg stadas realisablas communablamain.
La piruetta da Bruno Claus
Anc durant la consultaziun n'havess ins dentant betg detg che la PCD saja en la debatta la suletta partida che sustegn il model da maschaida. La PLD per exempel ha surprendentamain midà opiniun suenter la consultaziun. Là vuleva er ella anc sustegnair il model da maschaida, uss è ella per il proporz dubel. Schizunt Bruno Claus, il president da partida ch'è sur onns adina puspè stà in fervent aderent dal maiorz. El di, che be cun quel saja garantì ch'ins possia salvar ils cirquits electorals. E salvar quels saja essenzial, per che tut las regiuns sajan represchentadas en il Cussegl grond.
