Siglir tar il cuntegn

Header

cuntegn

Chalender astronomic La primavaira cumenza – u betg?

Ils 20 da mars 2024 èsi uffizialmain uschè lunsch – la primavaira cumenza. Quai almain tenor il chalender astronomic. Il chalender astronomic n'è dentant betg la suletta moda co ins po eruir l'entschatta da la primavaira. La meteorologia e la fenologia – che s'occupescha cun il ciclus da crescher da la flora – han atgnas modas co fixar l'entschatta da la primavaira.

Der Frühling beginnt und die Biene bestäubt eine Blüte vom Kirschbaum.
Legenda: Cun ina prognosa da temperaturas enturn 20° e sulegl en bleras parts da la Svizra fa er l'aura onur al temps da primavaira. Keystone

Cura cumenza la primavaira propi?

Ord vista astronomica cumenza la primavaira cura che la notg è per l'emprima giada uschè lunga sco il di – e quai sin l'entir mund, la equinotg. Quai capita mo duas giadas durant in onn. La segunds equinotg marchescha en l'emisfera dal nord l'entschatta da l'atun. La data exact da l'entschatta da la primavaira variescha – dependend da la zona da temp – tranter ils 19, ils 20 ed ils 21 da mars. Ils 21 da mars 2011 è stà la davosa giada l'entschatta da primavaira en l'Europa Centrala. La proxima giada vegn quai pir ad esser il 2102.

Anc pli da rar è l'entschatta gia ils 19 da mars. La davosa giada è quai stà il 1796, la proxima vegn ad esser il 2048.

Tenor l'organisaziun mundiala da meteorologia cumenza la primavaira – sco mintga autra stagiun – adina a l'entschatta d'in mais. En il cas da la primavaira pia l'emprim da mars. Mintga stagiun cuzza trais mais. L'enviern per exempel a partir dal december enfin il favrer e la primavaira alura a partir dal mars enfin matg. Questa metoda da fixar l'entschatta da las stagiuns duai far pli simpel da crear e cumparegliar statisticas davart il clima.

Lura datti anc la perspectiva da la fenologia che parta la primavaira en trais parts. In'exacta data generala na datti betg. L'entschatta da la primavaira è fitg dependenta dal lieu geografic ed dal stadi da svilup da las plantas.

  • L'emprima part da la primavaira è la «pre-primavaira» (Vorfrühling). Las lungas flurs da las nitscholas èn l'emprim segn che la primavaira cumenza. Ella cuzza circa da la fin da favrer enfin la fin da mars.
  • La segunda part da la primavaira è la «prim-primavaira» (Erstfrühling). Ella cumenza cura che las flurs melnas da la forsizia cumparan e cuzza per regla dal mars enfin l'avrigl.
  • La terza part da la primavaira è la «primavaira cumplaina» (Vollfrühling). Ella po cuzzar da l'avrigl enfin zercladur en tscherts lieus. Las fluras rosa-alvas dals mailers inditgeschan l'entschatta.
Der Frühling beginnt und die langen, gelben Blütenkätzchen der Haselnuss erscheinen.
Legenda: Las lungas flurs da la nitschola signaliseschan tenor la vista fenologica l'entschatta da la primavaira. Keystone

Sentiments da primavaira betg dependents d'ina data

Cun ina prognosa da temperaturas enturn 20 grads ed in di sulegliv per ils 20 da mars en bleras parts da la Svizra n'è la data exacta dal cumenzament da la primavaira gnanc uschè relevanta. Las emprimas flurs chatschan gia e la natira sa sveglia or da la sien d'enviern. Ils sentiments da primavaira en garantids:

video
Or da l'archiv: Primavaira – Ils sentiments
Or da Giuventetgna dals 12.05.2021.
laschar ir. Durada: 1 minuta 45 Secundas.

RTR actualitad 06:00

Artitgels legids il pli savens