Siglir tar il cuntegn

Header

audio
Lia Rumantscha: Surses e Muntogna da Schons èn territori rumantsch
Or da Actualitad dals 29.12.2022. Maletg: RTR
laschar ir. Durada: 3 minutas 37 Secundas.
cuntegn

Muntogna da Schons e Surses Lia Rumantscha crititgescha l'Uffizi federal da statistica

La Lia Rumantscha n'è betg d'accord cun l'Uffizi federal da statistica. Quel ha annunzià il mardi che las duas vischnancas Muntogna da Schons e Surses tutgian tar il territori tudestg. Quai sin basa da las novas cifras da l'Uffizi federal da statistica davart territoris da lingua en Svizra.

Tenor lescha grischuna èn las vischnancas rumantschas

La Lia Rumantscha ha sin quai recurrì a l'Uffizi federal da statistica da far remedura, sco la Lia ha scrit en ina communicaziun. L'Uffizi haja da resguardar la lescha valaivla en il Grischun, pia la Lescha da linguas, che mussia in auter maletg. Tenor quella èn las duas vischnancas Surses e Muntogna da Schons cleramain rumantschas.

Lescha da linguas

Avrir la box Serrar la box

L'artitgel 16, paragraf 2 da la lescha da linguas dal Grischun prescriva sco determinar la lingua uffiziala d'ina vischnanca:

«Vischnancas cun ina part da commembras e da commembers d'ina cuminanza linguistica tradiziunala d'almain 40 pertschient valan sco vischnancas monolinguas. En questas vischnancas è la lingua tradiziunala la lingua communala uffiziala.»

Ina maioritad tudestga en ina vischnanca mainia betg automaticamain ad ina midada dall'attribuziun ad il territori linguistic. Insumma na capita quai betg dad in di sin l'auter, era buca tras ina statistica da l'Uffizi federal, di il secretari general ad interim Andreas Gabriel.

L'Uffizi federal da statistica avess senz'auter pudì communitgar ils resultats da la statistica, dentant betg interpretar els sin quella moda.
Autur: Andreas Gabriel secretari general ad interim da la Lia Rumantscha

I na dat betg pli paucas rumantschas e rumantschs

Ins stoppia resguardar che la populaziun grischuna saja savens bilingua e perquai hajan blers betg mo inditgà rumantsch, mabain er tudestg sco lingua principala. En mintga cas exprimia la statistica betg ch'i dettia pli paucas rumantschas e rumantschs en las duas vischnancas.

Nagina valur politica

Gist tuttina co ins interpreteschia las cifras: consequenzas politicas na haja la statistica da l'Uffizi federal uschia ni uschia betg, di Andreas Gabriel. Las duas vischnancas sajan vinavant attribuidas al territori rumantsch e hajan il medem status linguistic sco enfin qua. La Lia Rumantscha saja uss en discurs cun l'Uffizi federal da statistica per guardar co ins pudess mussar quels resultats a moda chapibla era per las vischnancas grischunas. Quella statistica sco ella saja vegnida publitgada, haja numnadamain chaschunà grondas irritaziuns, conferma era il secretari ad interim.

Il 2027 datti lura la proxima statistica davart il svilup dals territoris linguistics.

RTR novitads 06:00

Artitgels legids il pli savens