Siglir tar il cuntegn

Reacziuns sin il nov papa Joseph Maria Bonnemain: «Igl è ina surpraisa»

Per l'uvestg da Cuira Joseph Maria Bonnemain è l'elecziun dal papa american Robert Francis Prevost ina surpraisa. Quest num na saja betg stà sin la glista dals successurs directs, ma tuttina saja Bonnemain cuntent cun quest'elecziun. I saja er in bun segn ch'ils cardinals sajan vegnids svelt perina e sustegnan el.

E quel sustegn dovra il papa tenor l'uvestg da Cuira per esser bun da realisar insatge – sulet na giaja quai betg. Sin la dumonda, sche l'elecziun d'in cardinal american saja in segn politic, manegia Joseph Maria Bonnemain che l'uman sa mida suenter l'elecziun sco papa. El survegn in nov num, en quest cas Leo XIV, ed in vestgieu alv, sco tar il battaisem.

Il papa sa mida suenter l'elecziun per pudair surpigliar questa rolla per l'entira baselgia, u jau avess ditg per tut ils umans.
Autur: Joseph Maria Bonnemain uvestg da Cuira

Plinavant pudess sia naziunalitad gidar che la relaziun tranter ils Stadis Unids e la baselgia catolica sa meglierescha, perquai ch'el chapescha la mentalitad. L'uvestg Bonnemain sez enconuscha Robert Francis Prevost. Fin tar sia elecziun è l'American stà il schef dals uvestgs.

El haja ensmen cun il papa Francestg decis, tgi che daventa uvestg. Suenter l'avertura festiva ha il nov papa da decider, cun tgi ch'el vul lavurar ensemen. E lura craja uvestg Bonnemain ch'il nov papa porta in messadi da speranza e pasch ora en l'entir mund. Gronda speranza haja el che papa Leo XIV cuntinuescha cun la lavur sinodala.

Surpraisa è era Flurina Cavegn da l'elecziun da l'American

Era per la teologa Flurina Cavegn è l'elecziun dal papa american ina surpraisa. L'America è actualmain fitg preschenta en tut il mund e cun in nov papa american saja l'America uschia anc pli preschenta. Quai saja stà l'emprim patratg da Flurina Cavegn. Dentant possia in papa american er dar in zic sco ina cunterpaisa a tut quai che passa il mument en ils Stadis Unids.

Natiralmain duai la politica e la religiun adina esser insatge seperà, ma i na lascha betg sa separar dal tut.
Autur: Flurina Cavegn teologa

Era ils ultims papas hajan adina dà messadis en situaziuns politicas, agiunta Flurina Cavegn. Sch'il nov papa saja il dretg per la baselgia catolica en la situaziun actuala, saja grev da dir. Ils pleds che Leo XIV ha ditg sco emprim èn stads salids da pasch «uschia poss jau ma metter avant che la pasch è insatge impurtant en ses pontificat».

El haja discurì da punts e da dialogs. «Da lez anora è quai insatge grondius. Jau sperel era ch'el tschentia quels accents», di la teologa.

Sch'el tschenta accents da la pasch è quai exact quai ch'il mund dovra il mument.
Autur: Flurina Cavegn teologa

Plinavant spera ella ch'il nov papa Leo XIV cuntinuescha la via sinodala dal papa Francestg. Tge che vegn a sa midar ils proxims onns cun il nov papa saja dentant grev da dir.

Co è l'annunzia stada per noss correspundent Adrian Camartin?

Persequità quels dis da conclave per RTR giu Roma ha Adrian Camartin. Cura ch'il nov papa è vegnì elegì saja la plazza da son Peder stada plaina cun emoziuns. Blers èn s'embratschads u han bragì.

Reacziuns da l'entir mund

Grond applaus ha papa Leo XIV survegnì, cura ch'el è cumparì sin la lautga principala dal dom da son Peder da tut las cartentas e cartents. Però era politichers e politicras han reagì. Il papa n'è betg mo uvestg da Roma e pontifex per tut ils 1,4 milliardas cartents e las cartentas roman-catolicas sin l'entir mund, mabain era il manader dal stadi Vatican.

Il president american Donald Trump scriva sin sia plattafurma Truth Social: «Igl è ina onur da realisar ch'el è l'emprim papa american». I saja ina gronda onur per ils Stadis Unids, uschia Trump vinavant. Il president da Chicago Brandon Johnson scriva: «Nus sperain da bainglaiti beneventar Vus a chasa.»

La presidenta da la Confederaziun, cussegliera federala Karin Keller-Sutter, di ch'il mund dovria speranza e fidanza.

La presidenta da la cumissiun da l'Uniun europeica Ursula von der Leyen giavischa che ses pontificat vegnia manà da sabientscha e fermezza cun ses engaschi per la pasch ed il dialog.

La primministra taliana Giorgia Meloni ha gratulà e suttastritgà l'appel a pasch da papa Leo XIV. In appel a pasch, fraternitad e responsabladad che saja impurtant, di Meloni, cunzunt da temps da conflicts ed intschertezzas.

Il schef da la regenza spagnola Pedro Sánchez giavischa che ses pontificat gidia a rinforzar il dialog e defender ils dretgs umans en in mund che dovra speranza ed unitad.

RTR actualitad 07:00

Artitgels legids il pli savens