Siglir tar il cuntegn

Header

cuntegn

L'istorgia da Pasca Daco festivain nus insumma Pasca?

Dumengia, ils 31 da mars, vegn festivà Pasca. Il temp da Pasca pon ins colliar cun bleras differentas chaussas – la lieur da Pasca, ovs colurads, la bibla, ina tschavera festiva u dis da firà. Ma tge vegn propi festivà e commemorà durant la festa da Pasca?

Quella dumonda ha RTR tschentà als uffants da la scola da Laax. Las respostas fitg differentas mussan che quai n'è betg adina uschè cler a tuts e tuttas.

video
L'istorgia da Pascas: Insatge cun Jesus?
Or da Giuventetgna dals 21.03.2024.
laschar ir. Durada: 4 minutas 11 Secundas.

La pli impurtanta festa cristiana

La festa da Pasca ha sias ragischs en la cardientscha cristiana. Già dapi il secund tschientaner suenter la naschientscha da Cristus celebreschan cristians e cristaianas sin l'entir mund Pasca. Pasca ha pià ina pli lunga tradiziun che Nadal.

En il center da la festa stat la levada da Jesus Cristus, il fegl da Dieu. Trais dis suenter ch'el è vegnì crucifitgà (mort e sepulì) daventa Jesus puspè viv e banduna sia fossa. Sia levada da mort en vita ha ina muntada centrala per il cristianissem. Ella è il motiv ch'ils cristians e las cristianas craian en ina vita suenter la mort. Tenor il cristianissem mussa la levada che la charezza da Dieu surpassia la mort.

Il temp da Pasca cuzza plirs dis. Già il venderdi Sontg – il di che Jesus è mort vi da la crusch – è firà uffizial en Svizra. Tenor la cardientscha cristiana ha Jesus liberà tut ils carstgauns da lur putgads tras sia mort. Il di principal resta dentant la dumengia da Pasca, il di da la levada da Cristus. Cun servetschs divins vegn la victoria da la vita sur la mort festivada.

Il temp da Pasca – ina survista

Avrir la box Serrar la box

La gievgia sontga è tenor la bibla il di da la Sontga Tschaina. Jesus ha tschenà ensemen cun ses giuvnals la davosa giada avant ch'el è vegnì tradì da Judas.

Il venderdi sontg (firà) è Jesus vegnì tradì e mort vi da la crusch. Perquai ch'ins crai che Jesus è mort enturn las 15:00 datti da quellas uras adina in survetsch divin.

La sonda sontga è in di da ruaus per commemorar la mort da Cristus. I na vegn betg ì en baselgia.

La dumengia da Pasca – il terz di dapi sia mort – è Jesus levà da mort en vita e stà si ord sia fossa.

Il glindesdi da Pasca (firà) ha Jesus tenor la bibla entupà dus da ses giuvnals. Quai è il di ch'els portan la buna nova da sia levada ora en il mund.

audio
L'istorgia da Pasca
ord Actualitad dals 30.03.2024. Maletg: Keystone
laschar ir. Durada: 4 minutas 11 Secundas.

Divers usits da Pasca

En il decurs dal temp èn plirs usits naschids per festivar quest temp. Intgins usits han in connex cler cun la religiun, tar auters n'èsi betg uschè cler.

Usits religius:

  • Benedicziun da spaisas

La sonda da Pasca finescha il temp da curaisma - per cristianas e cristians il temp nua ch'ins desista a partir da la mesama da la tschendra per 40 dis p. ex. da charn u dutscharias. Quai celebreschan blers cristians e cristianas cun ina tschavera festiva. En plirs pajais èsi usit da laschar benedir las differentas vivondas avant che mangiar ellas en ils servetschs divins da Pasca.

  • La chandaila da Pasca

La saira da Pasca – da sonda sin dumengia – vegn envidà en blers lieus il fieu da Pasca avant la baselgia. Cun il fieu benedì vegn lura envidada la chandeila da Pasca che vegn purtada en baselgia. Ella duai turnar la glisch en la baselgia stgira e simbolisar che la vita ha gudagnà sur la mort. Blers cristifidaivels e crisitifidaivlas pon envidar atgnas chandailas en baselgia.

  • Colurar ovs da Pasca

En il cristianissem è l'ov daventà in dals simbols per la levada da Jesus Cristus. La crosa da l'ov represchenta la fossa nua che Jesus è vegnì sutterrà. Ella è fraida e senza vita sco ina fossa. Ma en l'intern da l'ov po crescher nova vita. L'arver la crosa è simbol per la fossa che Jesus ha bandunà.

Ovs colurads èn pia daventads in regal popular per il temp da Pasca. Per far pli festiv ils ovs vegnan els decorads cun colurs. L'usit da colurar ovs vegn pratitgà davent da l'Armenia e la Russia enfin l'Europa Centrala. Ed igl è er cumprovà che Cristians da l'Armenia han gia regalà in a l'auter ovs ils prims tschientaners suenter Cristus.

Ina raschun plitost pratica che l'ov è daventà simbol per Pasca: Durant curaisma n'èri betg lubì da mangiar ovs. Per ch'ils ovs na giajan tuttina betg en mal enfin Pasca – cura ch'igl è puspe lubì da mangiar ovs – fageva la glieud cuir els. Er per marcar quels ovs cotgs era il colurar pià nizzaivel. Enfin Pasca sa rimnavan mintgamai blers ovs.

Das Färben von Ostereiern ist ein christlicher Brauch.
Legenda: L'ov colurà: in simbol per Pasca A l'entschatta da quest usit vegnevan ils ovs per regla colurads cun colur cotschna. Quai dueva simbolisar il sang da Jesus. En tscherts pajais – sco l'Ucraina e la Russia – èn ils ovs vinavant per il pli cotschens. Keystone

Usit / simbol pajaun:

  • La lieur da Pasca ed il tschertgar ovs

La lieur da tschigulatta è omnipreschenta durant il temp da Pasca. Blers uffants tschertgan da Pasca ils ovs che la lieur ha para purtà. A partir dal 19avel tschientaner è la lieur daventada in dals simbols principals per Pasca – quai schegea ch'ella n'ha betg direct da far insatge cun la religiun cristiana. Daco n'è betg dal tut sclerì. I dat pliras teorias davart il connex tranter Pasca ed la lieur. Per l'ina è la lieur l'animal da la dieua germana che stat per fritgaivladad e primavaira. Per l'autra anflan ins la lieur già sin mosaics da l'antica. Là valeva ella sco simbol per la vita e renaschientscha.

Der Osterhase ist zum Symbol für Ostern geworden.
Legenda: Ina teoria divertenta: Il simbol lieur saja naschì pervi d'ina pastizaria da Pasca. Per sbagl duaja quella avair vesì or pli fitg sco ina lieur enstagl d'in tschut. Oriundamain represchentava il tschut la festa da Pasca. Keystone

Co vegn la data per Pasca decidida?

Avrir la box Serrar la box

La data da la dumengia da Pasca sa mida mintg'onn.

Decisiv per fixar la dumengia da Pasca è la glina. Pasca croda adina sin la dumengia suenter l'emprima glina plaina dal temp da primavaira.

La feasta ha pia adina lieu tanter ils 22 da mars ed ils 25 d'avrel.

  • La primavaira ha cumenzà quest onn ils 20 da mars.
  • L'emprima glina plaina da la primavaira era ils 25 da mars.
  • Pasca è perquai l'onn 2024 già dumengia, ils 31 da mars.

Or da l'achiv:

Funtaunas per l'artitgel

Avrir la box Serrar la box
  • center da medias catolic, kath.ch
  • novitats regiunalas da la Germania dal Nord, ndr.de
  • novitads evangelicas, sonntagsblatt.de

RTR Giuventetgna

Artitgels legids il pli savens