Ina vischnanca ch'è adina puspè pertutgada dal traffic da sviament è Razén. Per la populaziun daventa il traffic supplementar sin la via principala bainspert stentus. Ina cuntramesira fiss da bloccar la via principala sper l'autostrada per il traffic da transit.
Emprimas experientschas cun projects da test mussian che quai gidass, sco il president communal da Razén Reto Löpfe ha ditg envers il schurnal regiunal da SRF.
Sch'in blochescha quellas vias vegn quai er mussà dals sistems da navigaziun ed ils automobilists na vegnan betg pli manads davent da l'autostrada.
«In Na n‘è nagin Stop»
Il Cussegl naziunal vuleva dar dapli pussaivladads al chantun, ma cun il Na dal Cussegl dals chantuns è la moziun giud maisa. L'adattaziun avess purtà scleriment per il chantun Grischun, di Andreas Pöhl da l'Uffizi da construcziun bassa dal Grischun ch'è responsabel per il traffic.
Ma in Na, na saja nagin Stop. I dettia spazi en la formulaziun da la lescha actuala. En la debatta aveva il minister da traffic Albert Rösti numnadamain ditg che la lescha actuala na scumondia als chantuns betg da far ordinaziuns da traffic. Quai munta: ils chantuns han schon la pussaivladad da bloccar vias principalas per il traffic da transit, dentant sto la Confederaziun sto d'accord.
Ins po far dapli che quai che nus avain pensà fin ussa. Jau pens ch'il chantun duess nizzegiar quai. Ensemen cun las vischnancas as duess examinar quellas bloccadas e puspè empruvar quai.
Il chantun saja vidlonder, di Andreas Pöhl da l'Uffizi da construcziun bassa. Bloccar las vias principalas per il traffic da transit saja vinavant in'opziun. Il Grischun haja er gia fatg ina massa prelavur per quai, ma uschè simpel na saja quai tuttina betg. Per far frunt a lunga vista al traffic da guntgir cun bloccar vias principalas stoppian anc vegnir scleridas differentas dumondas.
Per exempel duvrassi decisiuns politicas: Tgi che laschia ir tras nua, quant autas che las multas fissan ed il duvrass innovaziuns tecnicas che custian. Tar las emprovas da pilot ch'igl ha dà fin uss avevan persunas al lieu stuì diriger il traffic, quai saja memia char. Ina meglra schliaziun fissan per exempel cameras che registreschan tgi che passa en la vischnanca e puspè or e repartissan gist las multas a moda e maniera automatica.
En auters chantuns datti singulas vischnancas che fan quai gia oz, quai dentant cunter las colonnas dal mintgadi e betg cunter il traffic da transit. E: tar las cameras datti er anc dumondas da dretg, in punct decisiv è la protecziun da datas. Il chantun di ch'ins veglia anc spetgar e guardar tge experientschas ch'autras vischnancas fetschian. La populaziun per lung l'A13 sto pia anc avair in zic pazienza e s’arranschar cun las colonnas.