Dretgs politics - Ina lunga tradiziun politica: las petiziuns
L'ultim temp èn adina puspè vegnidas lantschadas differentas petiziuns en il chantun Grischun. Ins pudess survegnir il sentiment ch'il diember saja creschì. Ma tge muntada ha quai med insumma en noss sistem politic?
Intginas da las davosas petiziuns ch'èn vegnidas inoltradas en il chantun Grischun s'occupan dad ospitals, projects solars u dal luf. I para da dar adina dapli petiziuns. Da quest'opiniun è era il cusseglier guvernativ Marcus Caduff.
Jau hai il sentiment ch'il dumber è creschì, sche jau pens enavos ils ultims bunamain 20 onns che jau sun en la politica.
Ina raschun pussaivla saja la digitalisaziun da las petiziuns. I dettia adina dapli plattafurmas per inoltrar las petiziuns, ed ins possia distribuir quellas fitg simpel en las medias socialas. Quai manegia Corsin Bisaz ch'è docent liber da dretg a l'universitad da Turitg.
Petiziuns
Avrir la boxSerrar la box
Ina petiziun è ina supplica u ina pretensiun che persunas singulas u gruppas pon drizzar a las autoritads. Ins po per exempel trametter ina petiziun al Cussegl federal, ad in parlament u ad ina vischnanca, sch'ins vul ch'i vegnia midà insatge.
La lescha da las petiziuns è reglada en l'artitgel 33 da la constituziun federala: Mintga persuna ha il dretg da far petiziuns a las autoritads; i na dastga resultar nagins dischavantatgs per ella. Las autoritads ston prender enconuschientscha da petiziuns e dar ina resposta.
Petiziuns na ston tenor la constituziun federala betg exnum vegnir inoltradas en scrit. En il chantun Grischun dentant bain.
Savens vegn ina petiziun sustegnida cun suttascripziuns per mussar che bleras persunas partan in giavisch. Quai n'è dentant betg in stuair.
Per Bisaz èn petiziuns in bun med per la participaziun da la populaziun a temas politics. Quellas hajan ina tradiziun fitg lunga en la lescha svizra. Savens vegnan rimnadas bleras suttascripziuns per quest intent. Quai na fiss da princip betg necessari.
I dat discussiuns tranter giurists, sch’i dovra ina suttascripziun. Jau schess ch’i na duvrass gnanc ina ed en mintga cas betg pliras.
Ma tenor il docent da dretg muntan dapli suttascripziuns in pli grond squitsch sin ils gremis politics. E quai possia avair in'influenza sin il success da la petiziun.
