Sco um giuven che aveva gist cumenzà a lavurar sco scolast ha Omar Gosatti gì da far ses servetsch civil. L’um da Puntraschigna ha dentant betg fatg in servetsch civil classic. El è dal 2002 fin il 2003 numnadamain stà a Haiti per gidar a meglierar là il sistem da scola. Uschia ha Omar Gosatti pudì ademplir in grond giavisch – e viver durant in onn en in auter pajais cun ina tut autra cultura. El ha emprendì la lingua haitiana «kreol» ed haja fatg bunas amicizias.
Purtar grondas midadas a Haiti n’haja el betg pudì. Ses stil d’instrucziun saja percunter vegnì influenzà fermamain da sias experientschas ch’el ha fatg a Haiti. Oz va il scolast primar da 45 onns per exempel mintg’emna per in pèr uras en il guaud cun sia classa, nua ch’els emprendan a moda simpla e senza bler material.
Ma betg mo ses stil d’instrucziun saja vegnì influenzà fermamain da ses onn a Haiti – mabain era sia relaziun. Sia dunna Annina, cun tgi ch’el ha oz tschintg uffants, è durant ses temp a Haiti gia stada sia spusa.
Malgrà ch'i saja stà difficil dad esser dapart durant in entir onn, haja lur relaziun profità fermamain da quel temp perquai che tuts dus hajan independentamain pudì far experientschas ch’hajan furmà lur caracters.
Tge fa atgnamain Marcel Köhle?
L’onn 2018 ha el procurà per lingias grassas: Marcel Köhle. Da lez temp è el stà plevon a Breil en Surselva ed ha annunzià a la fin d’ina messa ch’el demissiunescha. La raschun: L’amur. Per la communitad catolica da Breil in schoc. Ed er en il rest da la Svizra ha sia demissiun procurà per discussiuns.
Il celibat e las structuras da la baselgia catolica han sfurzà l’um, che ha da lez temp gì 35 onns, da cumenzar professiunalmain anc ina giada tar nulla. El e sia partenaria èn ids a star en il Partenz, nua che nagin ha enconuschì el – ed el ha cumenzà ses studi a la Scol’Auta da pedagogia.
L’onn 2021 ha el cumenzà a lavurar sco scolast ed è – ensemen cun sia partenaria – puspè turnà en la Surselva. Per el è quai stà in grond pass, che ha puspè manà pli manaivel quel temp turbulent atras contacts cun la glieud ch’enconuscha el da ses temp sco plevon.
Oz haja el dentant avunda distanza tar quel chapitel en sia vita uschia che quai funcziuna bain. El s’engascha era puspè per la baselgia a Glion – dentant mo davos las culissas. Sia relaziun cun la baselgia saja numnadamain sa midada – naturalmain pervi da quai ch’è capità cun el, ma era en general perquai ch’el haja oz in pau in’autra vista sin la baselgia.
Oz saja Marcel Köhle cuntent sco scolast primar. Ed er sche la lavur sco plevon, ch’è stada fitg datiers da la glieud e lur quitads, mantga mintgatant – fetschia el fitg gugent sia lavur, nua ch’el dastga era lavurar e gidar a carstgauns.
Or da l'archiv:
Tge fa atgnamain Luciano Cahenzli?
Sco mattatsch è l'Engiadinais Luciano Cahenzli ils onns 2000 stà in dals emprims uffants en il Grischun ch'ha visità ina classa da promoziun per uffants fitg talentads. En quella classa è l'uffant cun in IQ da 140, che ha sursiglì ina classa, vegnì promovì pli fitg ed ha pudì giudair per in pèr uras l’emna in program ch’è stà orientà pli fitg vi da ses interess ch’il normal plan d’instrucziun.
E tuttina: Oz raquinta Luciano Cahenzli ch’el na saja betg ì gugent a scola. D’ina vart saja stà fitg simpel per el: El haja chapì tut, saja adina stà il pli spert ed haja adina fatg bunas notas. Ma cunquai ch'el haja era vulì mussar quant simpel che la scola è per el – saja el stà il «streber» da la classa. Quai – en cumbinaziun cun esser il pli giuven da la classa e vitiers anc survegnir il «tractament spezial» da la classa da promoziun – haja manà tar bleras situaziuns da mobbing.
Vinavant raquinta l’um ch'è oriund da Zernez, ch’i na saja er betg stà simpel per ses geniturs cun in uffant talmain intelligent. Els hajan sentì il squitsch e las spetgas dal conturn ed en il vitg – quai che saja segir era stà grev cura che Luciano aveva decidì d’interrumper il gimnasi e far in emprendissadi. El di, ch'i saja crudà ensemen in mund per ses geniturs. El n'haja dentant simplamain gì nagin interess pli d’ina via academica e perquai saja quai stà nagin'opziun pli per el.
Ed era, sch’el avess probablamain gì success sin la via academica, ins po dir: Luciano Cahenzli ha era uschia fatg sia via.
El ha (co-)bajegià si gist duas fatschentas: Sper sia fatschenta da multimedia che ha gronda clientella sco la Swisscom, UBS e la SBB – maina el sia garascha dad autos classics. Tals autos èn gia blers onns la gronda passiun da Luciano Cahenzli. E cunquai ch’el possia ussa viver quella passiun di per di, n’haja el insumma nagina raschun da metter en dumonda sias decisiuns da pli baud.
Or da l'archiv: