Siglir tar il cuntegn
Landwirtschaft
Legenda: Keystone

«Ensemen pli ferm» 175 onns Uniun purila grischuna

«Ensemen essan nus pli ferms». Uschia pudess ins resumar il motiv per la fundaziun da l'Uniun purila grischuna avant 175 onns. Ed il president actual da l'uniun, Thomas Roffler, cumplettescha ch'i deva tant dal temp che l'Uniun purila grischuna è vegnida fundada il 1850, sco era oz fitg bleras famiglias purilas en il Grischun. E quellas savevan ch'ellas èn pli fermas ensemen ed uschia èn ellas sa reunidas en in'uniun. Natiralmain er cun la speranza che lur basegns vegnan udids pli fitg entras quai.

Bündner Bauernverband
Legenda: Thomas Roffler è president da l'Uniun purila dal Grischun. RTR

Singuls purs avevan pauc pais politic, l'uniun als ha dà ina vusch ferma. Ina vusch che vegn fin oz udida da la societad e da la politica. Lobby saja in tema fitg impurtant per els, di Thomas Roffler. Ed ils commembers e las commembras spetgian che l'uniun derasia ils basegns, las ideas e las persvasiuns da las famiglias purilas grischunas e ch'ins creeschia uschia maioritads.

Festa da giubileum

Avrir la box Serrar la box

L'Uniun purila grischuna ha festivà ses giubileum da 175 onns ils 26 d'avust 2025 en l'Arena Grischuna a Cazas.

Politicamain fitg ferm

Ils purs sajan gia adina stads politicamain fitg ferms, declera il president da l'uniun che dumbra oz radund 2'000 famiglias da purs sco commembras. Quai haja er da far cun il fatg che bleras puras e blers purs hajan uffizis politics en las vischnancas, en las cooperativas, en las regiuns. E per il solit cumenzia la lavur politica sin il stgalim da la vischnanca. Quai haja tenor Thomas Roffler segir in ferm connex.

Landwirtschaft Bündner Bauernverband
Legenda: Cun l'Agrischa vuless l'Uniun purila grischuna sensibilisar la populaziun per l'agricultura. L'Agrischa 2024 ha gì lieu amez Cuira. RTR

Communitgar, sensibilisar, infurmar

Quella lavur politica era tant avant 175 onns sco er oz in'impurtanta incumbensa da l'Uniun purila grischuna. In'autra è la communicaziun. Quella externa, per sensibilisar la populaziun per l'agricultura, surtut cun l'eveniment Agrischa. Ed interna surtut cun la revista «Bündner Bauer» che chatta mintg'emna la via en radund 3'000 chastas da brevs da bains purils e chasadas. E che tegna al current commembras ed interessads davart ils eveniments actuals che pertutgan l'agricultura grischuna.

Bündner Bauernverband
Legenda: La revista «Bündner Bauer» è l'instrument principal per tegnair sin il current commembras e commembers. L'archiv da la revista sa chatta en l'Arena Grischuna a Cazas. RTR

Las puras avanzan

Guardond enavos sa mussa che la constellaziun da las commembranzas è sa midada sur il temp. Sco bler auter, era er l'Uniun purila grischuna reservada pli baud mo per ils umens. Quai sa mida cun il Gea dals Svizzers al dretg da votar per la dunna il 1971.

Dunnas giogan ina rolla fitg activa en l'Uniun purila grischuna.
Autur: Thomas Roffler president da l'Uniun purila dal Grischun

Oz è l'Uniun purila grischuna averta per tuts e tuttas. L'entschatta era ella dominada dals umens. Quai è sa midà fitg en il decurs dals onns, di Thomas Roffler. Ussa constateschia ins che las dunnas giogian ina rolla fitg activa en l'Uniun purila grischuna. Er a la festa da giubileum saja la pli giuvna participanta che tegna il pled da bainvegni, la represchentanta da las giuvnas puras e dals giuvens purs. Qua remartgeschia ins che dunnas avanzan en l'Uniun purila grischuna.

Frauenstimmrecht
Legenda: Gia il 1929 mavan las dunnas en Svizra sin via per lur dretgs. Survegnì il dretg da votar han ellas però pir il 1971. Uschia eran ellas en il passà savens exclusas. Er l'Uniun purila grischuna era pli baud reservada als umens. Keystone

In sguard enavant

E co vesa ora l'avegnir da l'Uniun purila grischuna? Il president manegia che las incumbensas vegnan a restar las medemas – esser la vusch politica e procurar la communicaziun. Ma ins vulessia er sa sviluppar enavant cun utilisar novas furmas digitalas.

E las pli grondas sfidas ord vista grischuna vegnan ad esser tenor Thomas Roffler: «Che nus pudain entusiasmar avunda glieud giuvna per noss mastergn.» Ed er ch'ins haja cun il Plantahof vinavant ina scola che funcziuna fitg bain. E ch'ins possia mantegnair cun l'Uniun purila grischuna la solidaritad en las retschas dals commembers e da las commembras er en l'avegnir, sco quai ch'i saja oz.

Eine Frau in Tracht mit einem Mädchen, dahinter viele Kühe.
Legenda: Far gust a la generaziun giuvna sin la professiun da pur e pura saja ina da las pli grondas sfidas per l'avegnir, di Thomas Roffler. Keystone

«Nus avain oz 99% dals purs e da las puras grischunas ch'èn commembers e commembras da l'Uniun purila grischuna. Quai ans dat ina posiziun fitg fitg ferma, er ina posiziun politica fitg ferma» di Thomas Roffler. Ed el speria che l'uniun grischuna restia vinavant er ina part ferma da l'Uniun purila svizra. Ma er tematicas sco la midada dal clima u la midada dal cumportament da consum vegnan tegnidas en egl, agiunta Thomas Roffler.

Ed ina chaussa para gia ussa clera: l'Uniun purila grischuna vegn a restar er en l'avegnir ina vusch ferma per l'agricultura en il chantun Grischun.

RTR actualitad 07:00

Artitgels legids il pli savens