La tur cotschna sin il Güglia è istorgia – fin zercladur dueva la tur alva oriundamain remplazzar quella sco simbol dal festival cultural Origen. Il matg è l'avertura dentant vegnida spustada sin il settember. Pervia da quai retard ha l'intendant Giovanni Netzer e ses team a curta vista stuì tschertgar alternativas per il program da stad d'Origen che dueva avair lieu en la nova tur alva. Per il mument vegnan ils singuls elements da la segund'auzada da la tur transportads e montads.
Ulteriur retard pussaivel
Construir la tur cun ils elements ch'èn vegnids stampads cun l'agid d'in roboter da 3D l'ETH Turitg saja ina sfida e la construcziun sa mussa pli cumplitgada che quintà oriundamein, declera Giovanni Netzer. Cunzunt las auzadas sisum la tur da 30 meters pudessan retardar l'entir process, ellas èn numnadamain fitg filigranas ed uschia èsi ina sfida da transportar e montar ellas. Perquai pudessi er esser che l'avertura sa retarda anc ina giada. Giovanni Netzer spera bain sin il settember, tut tenor pudessi dentant er vegnir fin da l'onn.
I po esser che las lavurs cuntinueschan stupent e lura poi esser che nus pudain tegnair en il temp. I po dentant er esser ch'i sa retarda.
Quai munta er che las producziuns per l'atun han stuì vegnir planisadas uschia ch'ellas na funcziunan betg mo en la tur mabain en il cas er en in auter lieu. I valia d'esser flexibel sco durant il temp da corona, uschia Giovanni Netzer.
Montascha pretensiusa
L'entir process da montascha pretendia blera concentraziun da tuts involvids, i stoppia vegnir lavurà fitg precis. Cunquai ch'ils elements èn prefabritgads èn ils lavurers pli pauc flexibels da pudair far midadas a curta vista:
Sche nus chattain sbagls vi dals elements durant la montascha, stuain empruvar da regular quels uschè bain sco pussaivel. Tagliar u schlifar quels na pon ins betg. Nus stuain pia far il meglier ordlunder.
Pervia da l'autezza da la tur saja er fitg impurtant ch'ils emploiads pon lavurar segiramain en l'autezza. Avant duas emnas èn ils elements da l'emprima auzada vegnids montads. La finamira d'Origen saja, da pudair arvrir la tur alva sin la fin da quest onn. Ins sa legria gia da las novas pussaivladads che la tur alva vegn a porscher.
La tur vegn ad avair ina structura fitg organica, ch'i na dat anc betg en quella furma. I sa tschenta la dumonda tge furma da producziun e teater che po funcziunar en questa structura.
In nov simbol per l'Origen
La nova tur alva duai scriver vinavant l’istorgia da Mulegns ed interpretar da nov quella, ha Giovanni Netzer, l'intendant d'Origen, ditg tar la preschentaziun da la tur. Il project realisà en stretga collavuraziun cun la Scola politecnica federala ETH da Turitg va ussa en la fasa finala. Il mument vegnan stampads en in halla da la scola politecnica las singulas pitgas da la tur.
Giovanni Netzer discurra d'in fitg grond levgiament, ussa ch'el vesa a crescher la tur che vegn ad esser cun 30 meters autezza il pli ault bajetg or d'in stampader 3D. Quai che pertutga las finanzas dal project da 4,1 milliuns francs sajan ins sin buna via – i mancan anc las davosas respostas. Ma er qua è Netzer da buna speranza.
![Giovanni Netzer Giovanni Netzer](https://www.rtr.ch/static/cms/images/960w/c14063.jpg)
La tur crescha
Gia il 2019 cura che l'idea d'ina tur a Mulegns è creschida èn ils responsabels da la Scola politecnica ETH da Turitg stads intgantads da quella. Benjamin Dillenburger ha accumpagnà cun ses team la part scientifica. Ussa saja tut optimà e quai uschenavant che schizunt ils fiers d'armar pon vegnir integrads en il process da stampar.
![Benjamin Dillenburger Benjamin Dillenburger](https://www.rtr.ch/static/cms/images/960w/3d7079.jpg)
![Säulen-Element](https://www.rtr.ch/static/cms/images/960w/12715c.jpg)