Il biro da planisaziun «Stauffer und Studach» a Cuira cusseglia circa dus terzs da las vischnancas grischunas tar la revisiun totala da la planisaziun locala. Tar lur pensum tutga per exempel da preparar ils plans, las leschas ed ils documents tenor las decisiuns da las vischnancas, di Esther Casanova ch'è planisadra da territori. Era vegnian inventaris ed auters documents ch'èn gia avant maun integrads per avair ina survista dal territori e da las sfidas da la vischnanca. Era la coordinaziun cun autras persunas dal fatg sco per exempel da la mobilitad, da l'ambient, dal guaud u da prievels surpiglia il biro da planisaziun.
Planisaziun da territori è adina ina lavur communabla.
Tar ina revisiun totala da la planisaziun locala vegnian ils pli differents interess ensemen. E quai saja ina da las grondas sfidas, da chattar in consens che resguardia ils differents interess e che correspundia al dretg surordinà. Perquai saja questa lavur adina ina lavur communabla.
La lavur da planisaziun da territori è fitg interessanta ed er impurtanta per il svilup da las singulas vischnancas e da l'entir chantun Grischun.
In dals puncts ils pli impurtants da la planisaziun locala dad ozendi saja da calcular la dimensiun da la zona da bajegiar. Quella stoppia en bleras vischnancas vegnir redimensiunada. Mintga pass da la planisaziun locala sto vegnir approvada da las autoritads. Sche la vischnanca ha decidì en chaussa sto la regenza approvar la nova planisaziun. Suenter quella approvaziun resta la pussaivladad da protestar tar la dertgira superiura e il Tribunal federal sco davosa instanza. Uschia è la planisaziun dal territori fitg interessanta sco er decisiva per il svilup d'ina vischnanca.
La gronda sfida: las zonas da bajegiar
Ina da las grondas sfidas da la planisaziun locala dad ozendi sajan las zonas da bajegiar, di Esther Casanova. En bleras vischnancas sajan quellas surdimensiunadas. La raschun: avant onns haja ins anc planisà cun la pussaivladad dad era pudair bajegiar chasas da vacanzas. Cun la lescha da segundas abitaziuns na saja quai oz betg pli pussaivel. Las zonas da bajegiar stoppian vegnir redimensiunadas.
E sch'i na funcziuna betg?
Da la vart dal chantun na datti nagin termin fix, cura che las vischnancas avessan dad esser a fin cun la revisiun, di Linus Wild da l'Uffizi per il svilup dal territori. En il rom da la planisaziun directiva chantunala d'abitadi (per tudestg Kantonaler Richtplan Siedlung) haja dà in termin regular da tschintg onns. Ma la cumpetenza en dumondas da planisaziun saja en il Grischun cleramain tar las vischnancas. Il pensum dal chantun saja la fin finala sulettamain dad examinar sche la planisaziun locala saja confurma al dretg surordinà chantunal e federal.
Il chantuna na sa betg sfurzar las vischnancas da far enavant cun la revisiun totala da la planisaziun locala.
Teoreticamain po ina revisiun totala da la planisaziun locala pia cuzzar onns e schizunt decennis. Linus Wild accentuescha, ch'ina vischnanca che stauschia u refuseschia adina puspe la revisiun impedeschia la fin finala mo sasezza. Ma il chantun na possia betg cumandar insatge.
