L’express-solar è en cumplaina planisaziun, surtut en Surselva. Dapli energia munta ina pli auta utilisaziun da la rait d’energia. Las sfidas èn il mument surtut da vesair en il futur, co la producziun d’energia vesa ora ils proxims decennis. Pertge agir stoppian ins ussa, è vegni orientà a la discussiun da podium organisada dal «Center alpin per perscrutaziun d’energia, AlpEnForCe» en la claustra da Mustér.
Sco Andreas Beer, manader da fatschenta da l’uniun «Smard Grid», ha ditg, saja quai impurtant da far uss ils dretgs pass, perquai che l’infrastructura vegn era duvrada en 30 onns. Per el èn surtut ils gestiunaris da las raits en ils quartiers dumandads, perquai che la producziun d’energia solara vegn ad esser en l'avegnir ina producziun decentrala.
Tut sto uss ir svelt
Il tempo, co tut ils projects gronds solars han da vegnir realisads, è fitg grond. Uschia sto per survegnir subvenziuns federalas la fin dal 2025 esser en funcziun 10% da la producziun da l’ovra gronda. Quatter onns pli tard sto tut esser en funcziun. Quai saja in fitg aut tempo, segir pli aut ch’ils ultims 50 onns, uschia Andreas Beer. Il Grischun haja in tschert avantatg cun sias raits d’auta tensiun existentas. Ma impurtant saja da ponderar che las lingias existentas èn fatgas per manar davent l’energia ord forzas idraulicas. Tut l’energia nov producida da las ovras grondas vegn anc latiers. Ma tut en tut possian ins dir ch’ils gestiunaris da rait, sco la Swissgrid, sajan il mument sin buna via. Co quai vesa lura ora, cura che l’entira producziun d’energia vegn en la rait, gliez na possian ins betg dir, ma agir stoppian ins tuttina uss, uschia Beer.
Process per novas lingias va ditg
In dals puncts che dat da ponderar è che per construir novas lingias d’auta tensiun, e per part da modernisar quellas, va quai ses temp. Uschia è vegnì ditg a la discussiun che la media saja tar 15 onns. E sche quai dettia anc recurs, lura possia quai era ir 30 onns. Quai temp n’ha la branscha d’energia dentant betg, ma tut ils represchentants han menziunà ch’els fetschian lur pussaivel per garantir era en l'avegnir da tut temp che l’energia vegn ord la bischla da contact.
