En il Grischun designescha la regenza ils meds d'instrucziun ch'èn obligatorics u recumandads, e tenor la lescha vegnan quests meds edids en las linguas tudestg, rumantsch e talian. Tar las traducziuns rumantschas e talianas giaja la producziun pe zop dapi onns, ma il plan d'instrucziun 21 haja anc accentuà il problem, di Adrian Cathomas, il president da la CGS, la Conferenza Generala Surselva. Quai è l'uniun da las persunas ch'instrueschan a las scolas rumantschas e bilinguas da l'intschess linguistic sursilvan. Tenor Adrian Cathomas manchian radund 40% dals meds d'instrucziun necessaris en rumantsch.
Sch'ins vuless propi pretender tut ils meds che mancan, fissan quai 60% che n'èn betg avant maun.
Dal Departament d'educaziun ch'è responsabel per la producziun da quests meds, vegnia la resposta che las finanzas e las resursas persunalas manchian, uschia Adrian Cathomas. La CGS haja proponì translaturas e translaturs che fissan pronts da translatar ils meds per sursilvan. Malgrà ch'il president da la CGS valitescha la collavuraziun cun il departament sco buna, giaja tut memia plaun.
In sguard sin il preventiv da l'Uffizi per la scola populara mussa che la summa per la producziun da meds d'instrucziun per tut las linguas è sa dublada aifer 20 onns e munta per quest onn a 1.4 milliuns francs.
In dischavantatg per las scolas rumantschas
Cunquai ch'ils meds d'instrucziun rumantschs n'èn per gronda part betg avant maun ston las scolastas ed ils scolasts da scolas rumantschas translatar or dals meds ch'èn disponibels per tudestg. Quai dettia dapli lavur e muntia che scolas rumantschas daventan main attractivas sin il martgà da lavur.
Igl è anc adina in stress en tscherts roms da far questas traducziuns parallel tar l'instrucziun.
Era l'associaziun da la magistraglia grischuna, il LEGR, vesa en quest retard tar ils meds d'instrucziun rumantschs e talians in problem. Tar l'introducziun dal proxim plan d'instrucziun duajan ils responsabels mirar enavant e planisar meglier, manegia Nora Kaiser, la presidenta dal LEGR. Sper autras pretensiuns vul il LEGR francar en la lescha davart las scolas popularas ch'ins coordineschia meglier ils meds d'instrucziun en las differentas linguas. Uschia è quai in dals puncts da la petiziun ch'il LEGR ha inoltrà cun 4'200 suttascripziuns al Cussegl grond che vegn a tractandar la revisiun parziala da la lescha da scola tenor plan en la sessiun da december.
Il Departament d'educaziun e l'Uffizi per la scola populara na prendan il mument betg posiziun davart singuls puncts, respectivamain pretensiuns en connex cun la revisiun parziala da la lescha da scola. Actualmain vegnian evaluadas las respostas da la consultaziun e la missiva da la regenza al Cussegl grond areguard la revisiun parziala da la lescha davart las scolas popularas dal chantun Grischun (lescha da scola), uschia lur communicaziun.