Siglir tar il cuntegn

Header

cuntegn

«Tes vitg – tia istorgia» Emprimas impressiuns da Lumbrein

Lumbrein è sa transformà ils ultims onns d'in vitg puril tar in vitg bufatg turistic. Ils fastizs dal passà èn omnipreschents. La tur d'abitar «Chisti», Crestaulta dil temp preistoric, nua ch'i deva ina culegna e lura era il museum pitschen da Camilius Collenberg, plain utensils.

Lumbrein en la Val Lumnezia è in vitg cun radund 360 abitantas ed abitants. En il coc dal vitg datti bleras attracziuns da guardar. Chasas veglias e clavads, ma er il Chisti dals Lumerins, la baselgia barocca dal Son Martin, la tur abitada Casaulta, la Casa d'Angel e davos lezza il museum da Camilius Collenberg.

audio
«Tes vitg – tia istorgia»: Emprimas impressiuns da Lumbrein
ord Actualitad dals 05.08.2020.
laschar ir. Durada: 4 minutas 48 Secundas.

Dapi 30 onns rimna Camilius Collenberg iseglia veglia, guaffens, maschinas, schlieusas, letgs ed auter bler en in clavà. L'entschatta stueva el anc ir a la tschertga da l'urden, ozendi èsi enconuschent ch'el rimna urden vegl, uschia ch'el survegn l'iseglia.

video
Il museum da Lumbrein
Or da Giuventetgna dals 06.08.2020.
laschar ir. Durada: 2 minutas 31 Secundas.
Jau hai adina gì tschaffen da l'urden da pli baud. Jau sun creschì si cun da questas chaussas ed enconusch ellas.
Autur: Camilius Collenberg possessur da museum

Visitaders e visitadras ha Camilius Collenberg plitost paucs en ses museum. El na fetschia er betg reclama. Magari in indigen u in turist u ina turista mussia dentant schon interess. Grond tschaffen han ils biadis. Els dastgan ir en il museum, far termagls cun tut l'urden, e cura ch'els èn davent ha Cornelius Collenberg da far urden ina mes'uretta.

audio
«Tes vitg – tia istorgia»: Camilius Collenberg e ses museum
ord Actualitad dals 05.08.2020.
laschar ir. Durada: 6 minutas.

«Il vitg è vit»

Dapi 70 onns viva Camilius Collenberg a Lumbrein. Pli baud eri il vitg plain vita, cun purs, vatgas, chauras, nursas e giaglinas. Ozendi ha la glieud giuvna bajegià las chasas enturn il vitg, en il coc dil vitg sajan els plitost glieud veglia. Malgrà 10 purarias, fatschentas da bajegiar, electricists e garaschas entaupian ins plitost turists sin las vias da Lumbrein.

audio
«Tes vitg – tia istorgia»: Camilius Collenberg raquinta co il vitg è sa midà
ord Actualitad dals 05.08.2020.
laschar ir. Durada: 5 minutas 1 Secunda.

Il coc dal vitg bain mantegnì

Era sche chasas dal coc vegnan bajegiadas enturn, il conturn sto restar sco quai ch'el è, uschia Camilius Collenberg. Tranter 1830 e 1855 sajan vegnidas bajegiadas 8 chasas cun tetgals tut spezials, en furma da draguns. Draguns che duain proteger las chasas da spierts nauschs.

Crestaulta

Spierts nauschs na datti nagins a Crestaulta, l'anteriura culegna dal temp da bronz da Lumbrein. Malgrà ch'ins na vesa nagins fastizs da la culegna, tut ils objects chattads sa chattan en il museum retic a Cuira, è il crest tuttina impressiunant. Sur tut sch'ins patratga che umans vivevan qua avant passa 3'000 onns.

Ils abitants da la culegna eran purs

En pitschnas culegnas vivevan 20-30 persunas, en grondas 50-100. Ils abitants eran purs, vivevan da graun e muaglia, la chatscha giugava ina rolla secundara. Sper fastizs da la culegna han scienziads era chattà fossas. En quellas differenta bischutaria da bronz, ambra e dad ossa.

RTR actualitad 11:00

Artitgels legids il pli savens