Stuair spetgar ed avair pazienza è normal, sch’i va per posts impurtants sut la cupla da la Chasa federala. Magari vai ina u duas legislatura fin ch’i dat finalmain il post desiderà. Roman Hug survegn però gia en sia emprima legislatura ina posiziun cun pulita influenza. Il cusseglier naziunal da la PPS maina dapi quest mais la cumissiun per scienza, educaziun e cultura (WBK). «Jau sun losch ed engraziaivel ch’jau dastg surpigliar il presidi», di il nov parsura da la cumissiun.
Victualias, astronautica e clamadas
«Dapli lavur, dapli responsabladad, ma era dapli invista», resumescha Roman Hug quai che al spetga a la testa da la cumissiun parlamentara. «Il tema dominant ils proxims dus onns vegn ad esser ils contracts tranter la Svizra e la Uniun europeica (UE). Nus essan ina da las trais cumissiuns, sper la cumissiun per politica exteriura, che discutescha ina part concreta da quests contracts.» La segirezza da victualias tutga tar questa part che la WBK prenda sut la marella, ma era l’astronautica ubain programs da furmaziun sco «Erasmus+» u «Horizon». En pli vai per la dumonda: Co vegnan renconuschidas clamadas or da l’UE en Svizra e viceversa?
Jon Pult fa part dapi l’entschatta da december da la delegaziun che tgira contacts cun il parlament da l’Uniun europeica (UE) e cun l’EFTA (Associaziun europeica da commerzi liber). Il cusseglier naziunal da la PS surpiglia era gist il vicepresidi da la delegaziun. Lezza sa cumpona da parlamentaris dad omaduas chombras federalas. El resentia quai sco «privilegi» da pudair sa fatschentar en l’avegnir dapli cun la politica exteriura ed il commerzi internaziunal, di Jon Pult. Gist il commerzi internaziunal saja daventà entras la politica da Donald Trump fitg cumplexa.
Jon Pult remplazza il socialdemocrat Eric Nussbaumer ch’è stà 14 onns en la delegaziun per l’EFTA e per il parlament da l’UE. Lez aveva in’enorma rait da contacts internaziunals, di Jon Pult. Ina tala stoppia el pir fabritgar si ils proxims mais ed onns.
Sco commember da la PPS tutga Roman Hug tar ils adversaris da las bilateralas III, sco ch’ils novs contracts cun la UE vegnan era numnads. Sto el lura sa cuntegnair neutralmain, sch’el è president da cumissiun? «Il presidi sto organisar e semtgar tut per las sesidas», explitgescha il cusseglier naziunal. «Ma en la cumissiun na stoss jau insumma betg esser neutral. Jau hai ina clera posiziun e lezza vegn jau er a represchentar en las discussiuns.»
Avantatg per il Grischun
«I va per blers daners», di Roman Hug davart duas ulteriuras fatschentas da la WBK: il messadi da cultura ed il messadi da furmaziun e scienza. Quests dus pachets vegnan semtgads ils proxims dus onns, ma decis pir en la proxima legislatura. Magari èn las preparativas dentant bunamain pli impurtantas che la decisiun sco tala. Il president da la WBK di: «Sch’ins s’inschigna bain, dumognan ins ora bler per il chantun.»
Nossas scolas autas e scolas spezialisadas en il chantun èn extrem fermas.
El conceda senza retegnientschas ch’el contempla tschertas fatschentas cun «egliers grischuns». Las scolas grischuns sajan fermas, ma sch'ins na stettia betg attent alura èn las universitads e l'ETH bler pli spertas. «Ellas ageschan a moda professiunala e mainan l’aua sin lur mulins.» Cun «aua» manegia il politicher grischun ils daners da sustegn per la furmaziun.
Ina da 25 vuschs
Ina Genevrina – la cussegliera naziunala Simone de Montmollin – è stada ils ultims dus onns presidenta da la WBK. Sut lezza sajan savens il CERN, la ETH u las scolas autas da la Svizra franzosa stads en il focus, di Roman Hug. «Uss survegn la cumissiun in president d’ina regiun da muntogna e las scolas autas, las scolas spezialas dal Grischun ed il plaz da scienza a Tavau vegnan tschentads en il center.»
«Quai è l’avantatg d’in presidi», di Roman Hug – e relativescha quai gist er in zichel: «A la fin dals quints hai jau era be ina vusch sco tut ils 25 commembers e commembras da la WBK.»
