Il foss che va tras il Parlament federal, quel è profund. Cleramain da l'avis ch'i na dastga betg dar reexports d'armas e da muniziun svizra en l’Ucraina – è la cussegliera naziunala Magdalena Martullo da la Partida populara svizra.
Quai pass vegniss interpretà en direcziun Ucraina. Nus vegnin partida da guerra. Igl è nar tge che capita en l’Europa. L’emprim muniziun, suenter chars armads, suenter aviuns – e la fin vegnan anc ils schuldads. Quai na vulain nus en nagin cas.
La neutralitad, quella saja fundamentala per la Svizra – e na dastgia betg vegnir relativada.
Sche nus cumenzain a nus professar ad ina pussanza, a tschertas posiziuns ed era anc sa participain al conflict – lura n’essan nus betg pli neutrals, era betg economicamain. Sche nus essan neutrals pudain nus far fatschentas senza stuair s’obligar, senza che nus vegnin sut squitsch u vegnin sclaus.
Fundamental auter vesa quai il cusseglier naziunal socialdemocratic Jon Pult. La posiziun da la PPS na saja betg neutrala. Anzi ella sustegnia l'agressur, è Pult persvas.
La PPS cun sia politica cun in fundamentalissem da la neutralitad, che funcziunava magari bain en il 19avel tschientaner – fa a la fin ina politica che gida Putin, e che na gida betg il dretg internaziunal e l’Ucraina.
Il dretg internaziunal, la Charta da las Naziuns Unidas, stat tenor Jon Pult sur il dretg da neutralitad.
Quai ha decis il pievel svizzer cun far part a las Naziuns Unidas. Cura che quellas vesan ed decidan ch’ina guerra è illegala – stoi esser pussaivel che quella vart che vegn attatgada, en quest cas l’Ucraina, po sa defender. Ed en quels cas stoi esser pussibel da reexportar armas svizras.
Da quai avis è era la cussegliera naziunala Anna Giacometti da la Partida liberaldemocratica. La Svizra restia neutrala, era cun adattar la lescha da material da guerra. Che la Russia vesia quai auter, na saja per ella nagina surpraisa.
I n’è betg l’incumbensa da la Russia da definir sche la Svizra è anc neutrala u betg. Noss dretg da neutralitad scumonda l’export d’armas en pajais en guerra. Quai resta uschia era en il futur, perquai ch’il dretg da neutralitad na vegn betg modifitgà. I va qua per la lescha da material da guerra.
E qua è ella da l'avis ch'i dovra ina adattaziun. Quai dentant betg mo per l'Ucraina, mabain en general. Sut il stritg fetschia il scumond absolut da reexportar armas e muniziun en pajais che defendan lur suveranitad donn a la Svizra.
Quai è era negativ per nossa industria d’armament – perquai che blers pajais sco per exempel la Germania n’empostan betg pli armas tar nus, perquai ch’els na pon betg pli vender vinavant quellas.
Duai la Svizra lubir ad auters pajais da furnir a l'Ucraina armas e muniziun ch'els han cumprà en Svizra? Gia oz suentermezdi discutescha il Cussegl dals chantuns questa dumonda, en il decurs da l’emna lura era il Cussegl naziunal. Cler è, uschè spert na vegni betg a dar ina decisiun en chaussa. Organisaziuns da la dretga smanatschan gia cun il referendum.
