A chaschun da l'emprim Festivalet, ch'ha gì lieu en il club «X-TRA» e la Johanneskirche a Turitg il venderdi saira e sonda suentermezdi, n'è betg mo vegnì preschentà e festivà musica rumantscha da tut gener. Igl ha era dà prelecziuns, referats, poetry slam, in program per uffants cun chant e curs da picturar, films ed anc bler dapli ivettas da la vasta paletta da nossa cultura. E quai cun la finamira da far attent la glieud sin la quarta lingua naziunala. Ils visitaders e las visitadras han laschà plaschair.
Igl è stà l'emprima giada ch'uschè in festivalet rumantsch è stà a Turitg. Iniziant, purtader ed organisatur da questa occurenza è l'Uniun culturala rumantscha en la Bassa. Bunamain dus onns ha il comité d'organisaziun lavurà per metter en pe l'occurrenza da dus dis. Il president dal comitè d'organisaziun Benedetto Vigne è cuntent cun il Festivalet. I sajan sa stads tranter 300 e 400 visitadras e visitaders. L'impressiun saja stada d'ina chasa plaina, di Benedetto Vigne.
«Independentamain da las cifras: Per in’emprima ediziun d’in nov format en questa dimensiun avain nus gì surprendentamain bler public», commentescha in ulteriur commember dal comité d’organisaziun, Gion Fry.
Insatge per mintgin
Cumenzà ha il Festivalet il venderdi saira cun in concert dals Incantanti, l’unic chor che ha chantà en il foyer dal X-tra. Tut tschels chors, ils chors da la Bassa ed il Chor viril Surses, che han chantà la sonda, èn sa preschentads en la baselgia da Johannes – mintgamai plaina – gist dasper il X-tra.
Suenter las vuschs giuvnas dad Incantanti èsi i vinavant gist sco in fieu artifizial: Pascal Gamboni e sia Combo Crassira han rockà la sala gronda. In public plitost giuven – cumpareglià cun quel da la sonda – ha laschà plaschair. L’energia è restada auta, entant che LaDunna ha performà en il chantun dal Musikcafé. Pertutgant l’energia auta e las chalurs musicalas èn quels dus acts stads ils puncts culminants dal venderdi saira.
Mattiu e ses giast Giganto han bain era persvadì il public, dentant han quels tuns pli ruassaivels laschà calmar la saira chauda. Gianni Tschenett e sia band han lura procurà enturn mesanotg tranter tut la musica sursilvana cun in pèr chanzuns tudestgas e lur dus hits puters per la finiziun dad ina saira gartegiada.
Impressiuns
-
Bild 1 von 5. Conzert per unffants. Bildquelle: RTR.
-
Bild 2 von 5. Bildquelle: RTR.
-
Bild 3 von 5. Conzert da Martina Linn. Bildquelle: RTR.
-
Bild 4 von 5. Bildquelle: RTR.
-
Bild 5 von 5. Chor en la baselgia da Johannes. Bildquelle: RTR.
Entant ch’il program dal venderdi è stà deditgà plitost al pop e rock, èsi stà la sonda in zic pli varià. La damaun è stada reservada per la radunanza generala da la Lia Rumantscha. Dasper la part dals chors hai era dà in program per uffants ch’è stà bain visità, saja al concert dad Ursina e las Chanterlottas ubain tar la spierta da zambregiar e dissegnar. Martina Linn ed il duo Mi’Amia han procurà per tuns pli fins.
Tranter tut ils tuns cun melodias hai dà la sonda era in referat cun in quiz divertent da Rico Valär sur dal rumantsch. E Flurina Badel ha attratg ina gronda fulla cun sia prelecziun accumpagnada da Domenic e Curdin Janett.
Sco punct culminant e condensaziun da tut ils pleds discurrids hai lura anc dà la qualificaziun dal poetry slam rumantsch per il final dal campiunadi svizzer (guarda box).
Preparaziun: La prevendita n'è betg stada buna
Nus vulain mussar che nus Rumantschas e Rumantschs essans anc qua. Ch'i dat nus e che nus avain ina cultura ritga, fitg activa ed era fitg moderna.
Per ils organisaturs era la finamira da l'eveniment da dus dis dad esser in lieu d'inscunter, per puspè sa vesair, ma era per emprender d'enconuscher novas persunas – e quai betg mo per Rumantschas e Rumantschs.
Ins speria da pudair dar novs impuls e da cuntanscher cun il program varià in grond public. Concret sa giavischian ins natiralmain millis visitaders e visitadras. Ma sch'i vegnian in pèr tschent saja ins era cuntent, uschia Gion Fry curt avant l'eveniment.
Insatge che fetschia il mument dentant anc in pau mal il venter, saja la prevendita da bigliets ha Gion Fry ditg lura. El ha manegià che quai pudess avair in connex cun las massa autras occurrenzas che hajan lieu la fin d'emna a Turitg. La prevendita na marschia betg uschè bain, co ch'ins avess gì gugent. Ma ins n'haja era nagina experientscha, damai ch'igl è l'emprima giada. E tant sco ch'ins sappia vegnia a dar bler a la cassa da la saira.