Sistems da leger e scriver la scrittira da puncts
-
Bild 1 von 3. Monitur da Braille cun spazi per 14 segns. Bildquelle: RTR.
-
Bild 2 von 3. Thomas Moser dovra ses smartphone sco monitur da Braille. Bildquelle: RTR.
-
Bild 3 von 3. Thomsa Moser scriva cun ina maschina veglia in text en la scrittira da Braille. Bildquelle: RTR.
Malgrà las pussaivladads tecnicas modernas d'audio èsi tuttina impurtant da pudair leger, di Thomas Moser ch’è correctur tar la SBS e sez tschorv. «Pudair leger cun Braille è extrem impurtant. Quai distgargia era l’udida.»
Sch’jau n’avess betg la scrittira da Braille fiss jau analfabet, lura na pudess jau betg scriver.
D’avair ils singuls bustabs en il tgau e savair co quels vegnan furmads na saja betg uschè grev, manegia Thomas Moser. Grev saja percunter da pudair leger cun la detta. Quai dovria bler exercizi. I na dat betg be ils singuls bustabs en la scrittira da puncts, mabain era segns matematics, cifras, furmlas e notas.
Cudeschets rumantschs
-
Bild 1 von 2. Carnet en scrittira da Braille ed il medem en scrittira naira. Bildquelle: RTR.
-
Bild 2 von 2. Ulteriur exempel d'in carnet rumantsch en scrittira da puncts e scrittira normala. Bildquelle: RTR.
Tut quai che na vegn betg stampà po vegnir legì cun il monitur da Braille. Quai è ina pitschen apparat cun otg tastas blauas, respectivamain ina tastatura da computer cumplettada cun ina lingia, il display da Braille.
Ma sch’ins ha be ina lingia sin quest display da Braille è la structura e la pussaivladad da navigar enorm impurtanta.
Ins sa scriver tut. Impurtant è ch’i dat il cumenzament in segn che di: «uss vegnan cifras», ubain «uss vegnas notas». Il motiv è che la scrittira da Braille vegn mussada sin ina lingia.
La scrittira da Braille po vegnir transcritta en tuttas linguas.
Maschinas da stampar la scrittira da Braille
-
Bild 1 von 4. Maschina da stampar Heidelberg. Bildquelle: RTR.
-
Bild 2 von 4. Palpiri sin la Heidelberg. Bildquelle: RTR.
-
Bild 3 von 4. Maschina da stampar che po stampar davant e davos. Bildquelle: RTR.
-
Bild 4 von 4. Maschina da relief. Bildquelle: RTR.