Siglir tar il cuntegn

Pled sin via Andri Casanova: «L'art da far dumondas»

Questa giada vai en il pled sin via per pussanza. Gia en ils temps biblics hai dà retgs, per exempel Saul. Il pievel Israelian ha vulì el e dà ad el la pussanza da reger. Ma el ha malduvrà la pussanza. Sco quai ch’ins conuscha er da regents actuals:

(sursilvan) Igl emprem retg d’Israel veva num Saul – aschia raquenta la Bibla. El era in grond e bi um e pudeva aschia ademplir dètg bein las aspectativas dil pievel. Pertgei lez leva dispet in retg. Quei niev retg, sia cumparsa e tenuta, insumma sia entschatta pareva d’instradar ina historia fetg empermettenta. El era in menader eligiu e vuliu.

Sche jeu patratgel vida regents da nies temps che train magari a nez la religiun per segirar lur pussonza, lu fa ei bein da seregurdar da Saul. Sco lez sepresentan els sco eligi da Diu ed acceptan strusch pli critica.
Autur: Andri Casanova teolog

Saul leva far tut endretg e satisfar a sia pussonza. Mo el ha giu situaziuns da tema, muments ch’el ha fatg sbagls ed ha pers la pazienzia. Enstagl da suandar e sefidar dallas enzennas divinas, ha el entschiet ad agir ord atgna autoritad. El ha buc encuriu il dialog, mobein ha fatg siu agen tgau. Gie, igl ei schizun vegniu adaquella che Saul ha priu il giuven David per inimitg, perquei che lez veva pli e pli success. Saul era pussents, mo ei era daventaus malsegirs. El ha entschiet a disfidar ed ord motivs da scuidonza ha el persequitau David. Alla fin era Saul malgrad sia pussonza persuls, empaglia e vits.

Sche jeu patratgel vida regents da nies temps che train magari a nez la religiun per segirar lur pussonza, lu fa ei bein da seregurdar da Saul. Sco lez sepresentan els sco eligi da Diu ed acceptan strusch pli critica. Enstagl d’impunder lur pussonza pil bien e surpender la responsabladad, fan els plitost spitachels e hazras inscenaziuns. Era Saul ha piars il senn per la realitad e sia historia finescha en in cumbat, atgnamein in cumbat persuls cun sesez.

Il num Saul – per hebraic Schaul – munta «il dumandau». Quei fa endamen ch’il pievel d’Israel ha giu dumandau in retg. Mo tgei gida in regent dumandau e giavischau, sch’ins astga buc exprimer resalvas e far damondas, sch’il retg fa tgei ch’el vul? Jeu crei che nus stoppien perquei interpretar da niev la muntada da Saul e da siu num.

Nus stuein prender a cor igl art da far damondas – en situaziuns da pussonza e muments senza pussonza. Damondas libereschan. Ellas gidan da sedeliberar da bloccadas. Ina sempla damonda gida magari da s’encorscher ch’ins va vias puleinas. Damondas ein dumandadas, las nossas e quellas dad auters.

RTR Vita e cretta 08:45

Artitgels legids il pli savens